ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ 2011
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΕΤΡΟΥ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ ΠΡΟΣ ΜΕΓΑΝΗΣΙΩΤΕΣ
Δυο λόγια από καρδιάς. Μαζί με τις ευχές μου προς όλους. Προσωπικές, το περισσότερο. Αλλά κυρίως τη μία, τη μεγαλύτερη: να παραμείνουμε όρθιοι στις ακόμα δυσκολότερες μέρες που θα ‘ρθουν. Δεν είναι άλλωστε μια ευκαιρία να εξετάσουμε κι εμείς «πού φταίξαμε» -αν βέβαια φταίξαμε σε κάτι! Θυμίζοντας τη φράση που ‘λεγε κι ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ: «κανείς δε μπορεί να σε καβαλήσει αν δεν είσαι σκυμμένος». Και δεν εξαιρούσε βέβαια, αυτούς που φρόντισαν και κράτησαν καβάτζα.
Θέλω να χαιρετήσω την πρωτοβουλία για την Κίνηση Ενεργών Μεγανησιωτών Πολιτών. Καιρός δεν ήτανε; Να βγούμε απ’ το καβούκι μας; Να υποβάλλουμε την αυτοκρατορική μας μεγαλειότητα; Και να προεξοφλήσουμε τη δραστική όσο και ουσιαστική και γόνιμη, ταπεινή συμμετοχή μας; Να συμφωνήσουμε ή να διαφωνήσουμε, θεωρώντας τη διαφωνία ως την ύψιστη αρετή της Δημοκρατίας; Και να βροντοφωνάξουμε το στοιχειώδες και αυτονόητο, ότι κανένα ζήτημα δεν λύνεται όταν τ’ αφήνουμε να το λύσει η οποιαδήποτε εξουσία;
Για όσους πιθανόν έχει εξασθενήσει κάπως η μνήμη. Είναι οι ίδιοι οι Μεγανησιώτες που άνοιξαν ενεργά για τον τόπο τους το κεφάλαιο της Μεταπολίτευσης, με την ίδρυση του «Συνδέσμου των Απανταχού Μεγανησιωτών ο Μέντης» στα 1976. Αν κατηγορηθήκαμε γι αυτό; Πολύ. Ακόμα κι όταν οργανώναμε «βδομάδες καθαριότητας» (από τις πρώτες-πρώτες ενέργειες) και καίγαμε γύρω από τα χωριά τα σκουπίδια. Ήμασταν όλοι εκεί; Ασφαλώς όχι. Κιότεψαν ορισμένοι; Ναι, όχι λίγοι. Αλλά και τι μ’ αυτό; Οι περισσότερες δράσεις του συλλόγου έχουν μείνει στη μνήμη μας σαν κάτι ακριβό, ανεκτίμητο (ωραίες στιγμές που χάραξαν τη νιότη μας) και κυρίως η αξετίμητη ικανοποίηση ότι κάτι προσφέραμε κι εμείς ενεργά στο μικρό μας τόπο. Ακόμη κι όταν μας έσερναν κατηγορούμενους στα δικαστήρια για τα περίφημα «κλουβιά» στον όρμο του Μπάλου.
Κάναμε λάθη; Κάναμε. Αλλά καταφέραμε πολλά. Αποδεικνύοντας πως η υπεραξία τούτου του νησιού δεν είναι άλλη απ’ τη συντονισμένη δράση των κατοίκων. Αποκορύφωμα της κοινής προσπάθειας ήταν που καταφέραμε (προτού τον «Καλλικράτη» και πριν τον «Καποδίστρια») το Μεγανήσι να γίνει Δήμος με «εθελούσια ένωση και των τριών κοινοτήτων» ήδη από το 1990. Να καθορίσει δηλαδή το ίδιο το νησί αλλά με καλύτερες προδιαγραφές, τη μοίρα του και τη σύγχρονή του πορεία. Αν κατηγορηθήκαμε ακόμα και γι αυτό; Πολύ. Ήμασταν όλοι εκεί; Όχι όλοι. Υπήρξαν κάποιοι που στην όποια προσφορά «επένδυσαν φιλοδοξίες»; Πώς θα μπορούσε να ‘χει γίνει διαφορετικά, φυσικά υπήρξαν. Υπήρξαν κάποιοι που «εξαργύρωσαν» με αξιώματα και οφίτσια τις όποιες υπηρεσίες πρόσφεραν; Ναι, υπήρξαν. Υπήρξαν κάποιοι που προέταξαν το «ατομικό συμφέρον» τους; Μα, ασφαλώς και υπήρξαν. Ή να το πάω πιο μακριά. Διαφθείρει η «εξουσία»; Δε βάζω και το χέρι μου στη φωτιά ότι δεν διαφθείρει.
Νομίζω, ήρθε η ώρα να κλείσουμε το κεφάλαιο «Μεταπολίτευση». Να πάρουμε απ’ αυτό ότι καλό μας έδωσε και να αναμετρηθούμε κατάματα με το μέλλον. Θεωρώ την «Κίνηση Ενεργών Μεγανησιωτών Πολιτών» σαν μια πρωτοποριακή πρωτοβουλία που σύντομα θα βρει μιμητές και σ’ άλλους τόπους σ’ όλη την Ελλάδα. Ως πράξη αντίστασης σ’ εκείνη την ισοπεδωτική (κατά τον μεταμαρξιστή τον Μπένζαμιν) αντίληψη που θέλει τους πολίτες να συμμετέχουν στη Δημοκρατία μόνο μ’ ένα τρόπο (με την ψήφο τους) και μόνο κάθε τέσσερα χρόνια. Ως πράξη ευθύνης απέναντι στο θεμελιακό, στο αμεταβίβαστο δικαίωμα της «ενημέρωσης» και της διαμόρφωσης «συμμετοχικής συνείδησης» και (μέσω αυτών) της «κρίσης» (εκ του κρίνω). Σε μια προσπάθεια τέλος, μήπως και «ξανασμίξουμε», τώρα πιο γερασμένοι κι ίσως πιο «σοφοί», αλλά με την ίδια πάντα ανιδιοτέλεια, την ίδια διάθεση για προσφορά κι, ίσως, με ακόμη περισσότερη έγνοια.
Το Μεγανήσι (ο τόπος που μας δόθηκε και που, προσωπικά, είμαι ευγνώμων και περήφανος γι αυτό) έχουμε ύψιστο καθήκον να το παραδώσουμε καλύτερο στους επόμενούς μας. Το χρέος μας είναι να είμαστε εκεί σε όσα θα συμβούν. Που θα συμβούν έτσι κι αλλιώς, είτε θα είμαστε εκεί είτε όχι. Να συμφωνήσουμε ξανά ή να διαφωνήσουμε. Με κείνο τον ωραίο τρόπο πάντα που είχαμε να συνθέτουμε τις διαφωνίες μας (ξεπερνώντας τις κομματικές, τοπικίστικες ή άλλες μας διαφορές) και να βγαίνουμε πιο δυνατοί απ’ τις διαφωνίες. Έχουμε χρέος να ορίσουμε ξανά κανόνες και κριτήρια. Να οριοθετήσουμε ξανά με τρόπο σύγχρονο τα νέα μας δεδομένα και στόχους. Και να απαντήσουμε ξανά με τρόπο αγαπησιάρικο, το κεφαλαιώδες ερώτημα κάθε Δημοκρατίας: Τι θα πει «συνυπάρχουμε»; Τι ονομάζουμε «κοινό συμφέρον»; Γιατί αλίμονο να πιστέψουμε ότι «κοινό συμφέρον» δεν είναι παρά το άθροισμα των «ατομικών συμφερόντων». Δεν είναι παρά η «συναλλαγή». Δεν είναι παρά το άθροισμα των επί μέρους «φιλοδοξιών» και «μικροεπιδιώξεων», ή της ολέθριας αντίληψης «εμένα δεν με αφορά», ή ακόμα χειρότερα «έξω από την αυλή μου εμέ ας καεί ο κόσμος όλος».
Με την «Κίνηση» αυτή έγινε, πιστεύω, ένα πρώτο βήμα. Μέλλει να γίνουν πολλά, ο δρόμος που ξεκίνησε είναι μακρύς κι έχουμε πολλά μπροστά μας. Που, πιθανόν, να γίνουν και λάθη. Θα είναι όλοι με την «Κίνηση»; θα ρωτήσετε. Σας απαντώ ευθέως: Όχι. Θα κατηγορηθούμε ξανά; Πολύ κι από πολλούς, να είστε βέβαιοι. Θα υπάρξουν ανάμεσά μας κάποιοι που θα «επενδύσουν» φιλοδοξίες και μικροεπιδιώξεις στην «Κίνηση», «ατομικά συμφέροντα» και δεν ξέρω τι άλλο; Ή κάποιοι που θα «εξαργυρώσουν» αύριο τη συμμετοχή τους; Ασφαλώς θα υπάρξουν. Αλλά γιατί να μας τρομάζει αυτό; Πότε μας τρόμαξε; Όλοι κρινόμαστε. Καθημερινά. Και τις πράξεις μας (ή τις «μη πράξεις» μας) τις κρίνει η ιστορία.
Με την ευκαιρία, θέλω να ευχηθώ στο Στάθη και στο νέο μας Δημοτικό Συμβούλιο κάθε επιτυχία. Είναι μπροστά ένα δύσκολο διάστημα «προσαρμογής» κι είμαι βέβαιος θα τα καταφέρει. Επίσης, Στάθη, μην ξεχνάς. Σε πολλούς τόπους υπάρχουν «ενεργοί πολίτες» που ενδιαφέρονται για τα κοινά. Αλλά πουθενά αλλού τόσο πρόθυμοι να βοηθήσουν τον τόπο τους όσο οι Μεγανησιώτες. «Της διασποράς» τε και μη. Πάντα το έκαναν. Επιστήμονες, αξιωματούχοι, ειδικοί για κάθε ζήτημα. Κι ακόμα, μικροεπαγγελματίες που «βιώνουν στο πετσί τους» μοχθώντας καθημερινά στον τόπο τους, απλοί άνθρωποι, γυναίκες που φορούν ακόμα τα χωριάτικα, ή άλλες που με το κούτελο ψηλά ανάστησαν οικογένειες, γέροντες σοφοί που γνώρισα και που οι περισσότεροι δε ζουν, αλλά που τη σοφία τους ακόμα την κουβαλάω. Δεν έχεις παρά να τους το ζητήσεις.
Σας ευχαριστώ.
Να ‘χουμε μια καλή χρονιά όσο γίνεται. Υγεία και προκοπή για όλους.
28/12/2010.
