Γιώργος Θερμός

Χημικός Μηχανικός, Περιβαλλοντολόγος Μηχανικός, ΑΜ ΤΕΕ 33627 Πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ελλομένου Λευκάδας. thergiorgos@gmail.com

Περιεχόμενα

1. ΧΩΡΟΘΈΤΗΣΗ της ΜΑΡΙΝΑΣ ΒΛΥΧΟΥ εντός Περιοχής Προστασίας του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 -Ειδική Ζώνη Διατήρησης «Εσωτερικό Αρχιπέλαγος Ιονίου (Μεγανήσι, Αρκούδι, Άτοκος, Βρόμωνας» (GR2220003). 2

2. Μεγάλο τμήμα της χερσαίας και λιμενικής ζώνης της μαρίνας σε όλες τις υπό διαβούλευση εναλλακτικές δημιουργείται ( με μπάζωμα) εντός του υγρότοπου του όρμου Βλυχού LF 009 που συγκαταλέγεται στον κατάλογο ΜΙΚΡΩΝ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ – 14.06.2012 Π.Δ. (Φ.Ε.Κ. 229/ΑΑΠ/19.06.2012) (βλ. Σχήμα ΣΤ 31) και η

συνολική του έκταση ανέρχεται στα 1,27 εκτάρια 5

3. ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ το Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α 5

4. Συμβατότητα με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό 6

5. Συμβατότητα με το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Περιφέρειας Ιονίων

Νήσων(Φ.Ε.Κ. 16/ΑΑΠ/05.02.2019) 7

6. Το μέγεθος του έργου και ειδικά η νέα δόμηση σε σημερινό κοινόχρηστο χώρο που είναι αδόμητος (υφιστάμενη χερσαία ζώνη ) και στην χερσαία ζώνη που δημιουργείται με

το μπάζωμα της θάλασσας και του υγρότοπου. 8

7. Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός 8

8. Σύμβαση για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος και των Παρακτίων

Περιοχών της Μεσογείου (Σύμβαση της Βαρκελώνης) 9

9. Λοιπά στοιχεία της ΣΜΠΕ που είναι λαθεμένα και πάντως δεν ανταποκρίνονται στους παράγοντες που έπρεπε να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό τέτοιου μεγέθους έργου στην συγκεκριμένη περιοχή 10

10. Συμπερασματικά: 10

    1. ΧΩΡΟΘΈΤΗΣΗ της ΜΑΡΙΝΑΣ ΒΛΥΧΟΥ εντός Περιοχής Προστασίας του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 -Ειδική Ζώνη Διατήρησης

«Εσωτερικό Αρχιπέλαγος Ιονίου (Μεγανήσι, Αρκούδι, Άτοκος, Βρόμωνας» (GR2220003).

H ΜΑΡΙΝΑ ΒΛΥΧΟΥ χωροθετείται εντός της Ζώνης Διατήρησης οικοτόπων και ειδών (ΖΔΟΕ 0-1) της ΕΖΔ (GR2220003) σύμφωνα με την Στρατηγική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΣΠΜΕ) που είναι σε διαβούλευση και ως έργο ανήκει στην κατηγορία :

26.11. «Λιμενικές ζώνες επιβατικής, εμπορικής, αλιευτικής, βιομηχανικής και τουριστικής δραστηριότητας, μαρίνες».

Η ΧΡΉΣΗ αυτή (μαρίνες) δεν περιλαμβάνεται στις επιτρεπόμενες χρήσεις όπως ρητά και περιοριστικά αναφέρονται όλες οι δυνητικά και περιοριστικά επιτρεπόμενες χρήσεις στο άρθρο 14γ (Ζώνη Διατήρησης οικοτόπων και ειδών) του ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 59 Α’ 114/29.06.2018 «Κατηγορίες και

περιεχόμενο χρήσεων γής» όπως ΙΣΧΎΕΙ μετά τις τροποποιήσεις (Νόμος 4685/2020Άρθρο 44).

Συνεπώς οποιαδήποτε άλλη συζήτηση για την ΣΜΠΕ της Μαρίνας Βλυχού την στιγμή που δεν περιλαμβάνει στις εξεταζόμενες εναλλακτικές ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ εκτός της Ζώνης Διατήρησης Οικοτόπων και Ειδών και μάλιστα όταν προβλέπει το μπάζωμα 80 στρεμμάτων θάλασσας της ζώνης Προστασίας του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 πρέπει να τύχει αρνητικής γνωμοδότησης για λόγους ασύμβατους με την ισχύουσα νομοθεσία χρήσεων γης στις περιοχές Προστασίας του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000.

Παρατίθεται το σχετικό άρθρο :

«Άρθρο 14γ του πδ 59 Α’ 114/29.06.2018 «Κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γής» όπως ΙΣΧΎΕΙ»

Ζώνη Διατήρησης οικοτόπων και ειδών

Στις περιοχές που καθορίζονται ως Ζώνη διατήρησης οικοτόπων και ειδών επιτρέπονται μόνο ορισμένες ή/ και όλες από τις παρακάτω ειδικές κατηγορίες χρήσεων, οι οποίες επιλέγονται και δύναται να εξειδικεύονται, κατά περίπτωση, για κάθε προστατευόμενη περιοχή, βάσει της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης της παραγράφου 2 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), με το προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), όπως ισχύει. Οι ειδικές κατηγορίες χρήσεων είναι οι εξής:

(1) Κατοικία. (2) Κοινωνική πρόνοια. (3) Εκπαίδευση (Τα κτίρια ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων πρέπει να έχουν μέγιστη συνολική επιφάνεια δόμησης μέχρι 1.500 τ.μ.).

(4.1) Μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις (κατηγορίες Α1, Α2, Β1, Δ, Ε1).

(4.3) Ειδικές αθλητικές εγκαταστάσεις. (5) Θρησκευτικοί χώροι. (6) Πολιτιστικές εγκαταστάσεις μέχρι 1200 τμ. (7) Διοίκηση τοπικής κλίμακας. (8.3). (Περίθαλψη)

Εξωνοσοκομειακές Μονάδες Ψυχικής Υγείας. (8.4) (Περίθαλψη) Μονάδες Πρόληψης και Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων.

(10.1) Εμπορικά καταστήματα. (10.2) Καταστήματα παροχής προσωπικών υπηρεσιών. (10.3) Υπεραγορές τροφίμων οι οποίες πρέπει να έχουν μέγιστη συνολική επιφάνεια δόμησης μέχρι 1.500 τ.μ. (ν. 4315/2014, Α’ 269)).

(11) Γραφεία/Κέντρα έρευνας. (12) Εστίαση μέχρι 200 τ.μ.. (13) Αναψυκτήρια μέχρι

100 τ.μ.. (15) Τουριστικά καταλύματα μέχρι 150 κλίνες, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις (ν. 4276/2014, Α’155).

(16) Στάθμευση μόνο για τη ζώνη, υπαίθρια. (22) Επαγγελματικά Εργαστήρια για την επεξεργασία τοπικών προϊόντων, μέχρι 400 τ.μ (άρθρο 17 του ν. 3982/2011, Α’143).

24. Αγροτικές εκμεταλλεύσεις εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες ανάλογα με τη Ζώνη.

25. Εξορυκτικές δραστηριότητες (Ορυχεία Λατομεία Μεταλλεία, Αμμοληψία, Ζώνες αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων).

26. Εγκαταστάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες.

(30) Γωνιές ανακύκλωσης και πράσινα σημεία (μικρά) (κοινή υπουργική απόφαση 18485/26.4.2017, Β’ 1412).

(34) Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. (35) Πάρκα κεραιών τηλεπικοινωνιών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών. (36) Στρατιωτικές εγκαταστάσεις. (47) Κατασκηνώσεις Παιδικές εξοχές. (48.1) Κατασκευές για: α) τη διαμόρφωση του εδάφους, όπως κλίμακες, τοίχοι, διάδρομοι, κεκλιμένα επίπεδα, μηχανικά μέσα κάλυψης υψομετρικών διαφορών, καθώς και κατασκευές για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία ή/και εμποδιζόμενων ατόμων,

β) τον εξωραϊσμό και την αισθητική τους αναβάθμιση, τον εξοπλισμό και την ασφάλειά τους και γενικά κατασκευές για την εξυπηρέτηση του προορισμού των χώρων αυτών,

γ) λυόμενες και προσωρινές κατασκευές,

δ) τη λειτουργία και την εξυπηρέτηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

(48.2) Εγκαταστάσεις: α) Οι κατασκευές δικτύων υποδομής και εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας, μετά των παραρτημάτων αυτών (υπέργειων και υπόγειων).

β) Η εγκατάσταση σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τον αναγκαίο εξοπλισμό.

στ) Η εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης και λοιπών συστημάτων επεξεργασίας νερού για την υδροδότηση δημοτικών δικτύων, μετά των συνοδών έργων που απαιτούνται, για την πλήρη λειτουργία αυτών.

49. Περίπτερα ενημέρωσης/έργα ερμηνείας περιβάλλοντος (πινακίδες, αποχωρητήρια, περίπτερα, στέγαστρα κ.λπ.

50. Έργα πρόληψης ή αντιμετώπισης της υφαλμύρωσης των υπογείων υδάτων ή εδαφών

51. Έργα προστασίας από διάβρωση, κατολισθήσεις και στήριξη εδαφών

53. Έργα που αφορούν την αποκατάσταση και βελτίωση των υδατοαποθεμάτων

54. Πλωτές υποδομές και εγκαταστάσεις θαλάσσιας αναψυχής

(55) Φάροι. Οι κατηγορίες (1), (2), (3), (4.3), (6), (7), (10.1), (10.2),

(10.3) και (11) επιτρέπονται μόνο για περιοχές εντός σχεδίου ή εντός οικισμού.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1: Στις περιοχές που καθορίζονται ως Ζώνη διατήρησης οικοτόπων και ειδών επιτρέπονται μόνο ορισμένες ή/ και όλες από τις παρακάτω ειδικές κατηγορίες χρήσεων, οι οποίες επιλέγονται και δύναται να εξειδικεύονται, κατά περίπτωση, για κάθε προστατευόμενη περιοχή, βάσει της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης της παραγράφου 2 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), με το προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), όπως ισχύει.Περαιτέρω η επίκληση της σε εκκρεμότητα ΕΠΜ που αναφέρεται στην ΣΜΠΕ, που περιλαμβάνει και την χρήση 26.11. «Λιμενικές ζώνες επιβατικής, εμπορικής, αλιευτικής, βιομηχανικής και τουριστικής δραστηριότητας, μαρίνες» στις ΖΔΟΕ δεν αποτελεί λόγο έγκρισης της χωροθέτησης μαρίνας εντός της ΖΠΟΕ την στιγμή που και η ΕΠΜ βρίσκεται σε αντίθεση με το ισχύον ΠΔ χρήσεων γης.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2. : «Συμπερασματικά, στην περιοχή της μαρίνας Βλυχού και εντός της Π.Ε.Π., πίεση ασκούν σήμερα κυρίως η ναυσιπλοΐα, η αλιεία και η τουριστική δραστηριότητα με ιστιοπλοϊκά… σελ 125 της ΕΟΑ» ΚΑΙ ΜΟΝΟ «ΤΑ ΘΑΛΑΣΙΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΘΕΤΙΚΑ» παρά ταύτα στην ΣΜΠΕ προτείνεται η προσέλκυση 10πλάσιου αριθμού σκαφών απ ότι σήμερα επισκέπτονται την περιοχή.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ 3.: Απόσπασμα από την μελέτη :

Πιέσεις και απειλές για την ΕΖΔ GR2220003 σύμφωνα με Τυποποιημένο Δελτίο Δεδομένων του δικτύου NATURA 2000:

«Συμπερασματικά, στην περιοχή της μαρίνας Βλυχού και εντός του Όρμου Βλυχού, πίεση ασκούν σήμερα κυρίως η ναυσιπλοΐα, η αλιεία και η τουριστική δραστηριότητα με ιστιοπλοϊκά» (σελ. 109 της ΣΜΠΕ)

Με δεδομένο ότι στον σχεδιασμό προβλέπονται 800 θέσεις σκαφών στην Μαρίνα Βλυχού παρά την όποια οργανωμένη προβλεπόμενη λειτουργία καθίσταται φανερό ότι η ναυσιπλοία θα πολαπλασιαστεί και η τουριστική δραστηριότητα με ιστιοπλοϊκά θα εξακολουθούν να ασκούν πολλαπλάσιες μάλιστα πιέσεις στην χλωρίδα και πανίδα

της ζώνης προστασίας όχι μόνο περιορισμένα στην περιοχή επέμβασης αλλά και στην ευρύτερη περιοχή κίνησης του πολλαπλάσιου αριθμού σκαφών που προορίζεται να δέχεται η περιοχή λόγω ακριβώς της ίδρυσης της φαραωνικού τύπου μαρίνας.

1. 2. Μεγάλο τμήμα της χερσαίας και λιμενικής ζώνης της μαρίνας σε όλες τις υπό διαβούλευση εναλλακτικές δημιουργείται ( με μπάζωμα) εντός του υγρότοπου του όρμου Βλυχού LF 009 που συγκαταλέγεται στον κατάλογο ΜΙΚΡΩΝ ΝΗΣΙΩΤΙΚΩΝ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ – 14.06.2012 Π.Δ. (Φ.Ε.Κ. 229/ΑΑΠ/19.06.2012) (βλ. Σχήμα ΣΤ 31) και η συνολική του έκταση ανέρχεται στα 1,27 εκτάρια.

Σύμφωνα με την απογραφή της WWF Ελλάς και του Ελληνικού Κέντρου Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) στον μυχό του Όρμου Βλυχού εντοπίζεται περιοχή με υγροτοπικά χαρακτηριστικά με όνομα «Λιμνοθάλασσα Βλυχού» και κωδικό GR22419900011. (Σελ 24 της ΕΟΑ)

«Στην περίπτωση που συνεχιστούν οι έντονες ανθρωπογενείς δραστηριότητες, τα παράκτια τμήματα του υγροτόπου αναμένεται να καταστραφούν ολοσχερώς μέσα στα επόμενα χρόνια».

Ο υγρότοπος αν και αναφέρεται στην ΕΟΑ (σελ. 24) δεν λήφθηκε υπόψη στην χωροθέτηση του σχεδιασμού τόσο στα παράκτια τμήματα όσο και στα εντός της θάλασσας μπαζώματα.

1. 3. ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ το Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α

Η χωροθέτηση και δημιουργία Μαρίνας στον όρμο του Βλυχού όχι μόνο δεν προβλέπεται αλλά και είναι αντίθετη με τις κατευθύνσεις του Γενικού Πλαίσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης

Συγκεκριμένα, για την άμεση περιοχή μελέτης, ως νησιωτική και παράκτια περιοχή, σύμφωνα με το άρθρο 9 του Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α., προτείνονται τα εξής

«Ενίσχυση της συνοχής, προσβασιμότητας και επικοινωνίας των απομακρυσμένων παράκτιων περιοχών» δεν αφορά την περιοχή καθόσον δεν είναι απομακρυσμένη παράκτια περιοχή

«Βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων (…) και στήριξη εναλλακτικών και ήπιων μορφών ανάπτυξης» ( εν προκειμένω εξετάσθηκε μόνο η βιωσιμότητα των κερδών του επενδυτή. και κάθε άλλο παρά εναλλακτική και ήπια είναι το φαραωνικής μορφής βιομηχανικο-ναυτιλιακό πάρκο διαχείμασης σκαφών) μπροστά στον μικρό οικισμό του Βλυχού.

Και επιπλέον

το μέγεθος του έργου ( νέα δόμηση 15300 έως 27000 τ.μ. – μπάζωμα 80 στρεμμάτων θάλασσας στο μέτωπο του προ του 1923 οικισμού) αλλοιώνει αντί να διαφυλάσσει

τα τοπικά χαρακτηριστικά (άρθρο 9 παρ. ζ του Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α: «η διαφύλαξη των τοπικών χαρακτηριστικών»

Δεν εξετάσθηκε στις εναλλακτικές η κατασκευή του τουριστικού καταφύγιου Βλυχού που έχει αδειοδοτηθεί σε αντίθεση με τα προβλεπόμενα (άρθρο 9 παρ. γ του Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α: « Ειδικότερα επιδιώκεται γ) η αναβάθμιση των υφιστάμενων τουριστικών εγκαταστάσεων»

Χωροθετούνται μέσα στην μπαζωμένη θάλασσα 15300 τ.μ. κτίρια την στιγμή που στο άρθρο 9 παρ. ζ του Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α προβλέπεται «Η αποφυγή χωροθέτησης, κοντά στην παραλία, εγκαταστάσεων που δεν απαιτούν γειτνίαση με τη θάλασσα, καθώς και αποφυγή εγκαταστάσεων πολύ μεγάλης κλίμακας»

Τα αναφερόμενα στην ΣΜΠΕ περί συμβατότητας του Γενικού σχεδιασμού της Μαρίνας Βλυχού με το Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α ουσιαστικά στηρίζονται στο ότι η δημιουργία της μαρίνας θα εξαλείψει την σημερινή κακή κατά τα γραφόμενα κατάσταση στον όρμο του Βλυχού λόγω της αρόδου ανεξέλεγκτης αγκυροβολίας που βέβαια θα μπορούσε να βελτιωθεί με την κατασκευή του τουριστικού καταφυγίου που ήδη έχει αδειοδοτηθεί και πάντως ενός έργου κλίμακας συμβατής με τον μικρό οικισμό του Βλυχού και γενικότρα με τον εξαιρετικής ομορφιάς όρμου, δηλ που δεν θα περιλάμβανε ένα τεράστιο χώρο parking σκαφών, 800 θέσεις Ελλιμενισμού, 15300 τ.μ. νέας δόμησης και δημιουργία με μπάζωμα ενός νέου νησιού? με αποκλειστική χρήση μακροχρόνια μίσθωση κατοικιών και ξενοδοχείου , σαφώς μη απαιτούμενα σε ένα καταφύγιό τουριστικών σκαφών, και απευθυνόμενο σχεδόν αποκλειστικά στους yachtsmen όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην μελέτη, που επιθυμούν κατά καιρούς να μεταφέρουν την βάση τους ανά την Αδριατική -Ιόνιο & Αιγαίο πάντα σύμφωνα με την υπό γνωμάτευση ΣΜΠΕ.

1. 4. Συμβατότητα με το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό

Όπως αναφέρεται και στην ΣΜΠΕ το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Τουρισμό έχει ακυρωθεί από το ΣΤΕ με δύο αποφάσεις

, η τελευταία υπ’ αριθμ. ΣΤΕ 519/2017 και εντύπωση προκαλεί η επίκληση του ακυρωθέντος πλαισίου για υποστήριξη της χωροθέτησης αποκκρύβωντας όμως το παρακάτω στοιχείο του τότε και νυν καταργημένου πλαισίου:

«Η απόσταση μεταξύ υπάρχουσας και σχεδιαζόμενης νέας Μαρίνας πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 30 ν.μ.»

Οι κατευθύνσεις της χωρικής οργάνωσης για την Ομάδα ΙΙ των νησιωτικών περιοχών Στην Ομάδα ΙΙ, στην οποία συγκαταλέγεται η νήσος Λευκάδα, ανήκουν νησιά με

«σημαντική τουριστική δραστηριότητα ή νησιά που αναπτύσσονται τουριστικά, με ή χωρίς άλλη ιδιαίτερα δυναμική παραγωγική δραστηριότητα και εκμεταλλεύσιμους

πόρους». είναι οι εξής:

«Στα νησιά αυτά έμφαση πρέπει να δοθεί σε δράσεις που σκοπό έχουν:

α. την αντιμετώπιση συγκρούσεων μεταξύ των δραστηριοτήτων,

β. τον έλεγχο των περιβαλλοντικών πιέσεων και του είδους της ανάπτυξης γ. την αποτροπή της μονόπλευρης εξάρτησής τους από τον τουρισμό»

Αναφέρεται στην ΣΜΠΕ ΌΤΙ στις ΠΡΟΒΛΕΩΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΝΤΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ

• Η πύκνωση του δικτύου των τουριστικών λιμένων κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η λειτουργική συνοχή του δικτύου κάθε επιμέρους ενότητας θαλάσσιου τουρισμού.

• Η βελτίωση των υποδομών των σημείων ελλιμενισμού (μαρίνες, αγκυροβόλια) και η εποχική αύξηση της χωρητικότητάς τους (ειδικά στο Ιόνιο, τις Κυκλάδες και τις Σποράδες).

Όσον αφορά την πύκνωση επαναλαμβάνομε τις αποστάσεις και για την βελτίωση θα αρκούσε η κατασκευή του τουριστικού καταφύγιου.

1. 5. Συμβατότητα με το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Περιφέρειας Ιονίων Νήσων(Φ.Ε.Κ. 16/ΑΑΠ/05.02.2019)

Μία από τις κατευθύνσεις της ολοκληρωμένης περιφερειακής στρατηγικής, σύμφωνα με το άρθρο 7 του Π.Χ.Π. της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, είναι η «προώθηση έργων και υποδομών που αφορούν στην άρση της απομόνωσης με προτεραιότητα στα έργα μεταφορών, στην ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού, στην ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού (…)». Ακόμη, στο ίδιο άρθρο, προτείνεται «η δημιουργία οργανωμένων λιμενικών υποδομών μικρού μεγέθους για τουριστικά σκάφη» σελ. 97 της ΣΜΠΕ

Τονίζεται, επίσης, η μεγάλη σημασία του υποκείμενου σχεδιασμού για τη χωροθέτηση λιμενικών εγκαταστάσεων σελ. 97 της ΣΜΠΕ

Επιπροσθέτως, στο άρθρο 13 – Χωρικός προσδιορισμός των βιώσιμων αναπτυξιακών ενοτήτων, στο οποίο δίνονται επιμέρους κατευθύνσεις για τις χωρικές ενότητες (Χ.Ε.) των παραγωγικών δραστηριοτήτων, η περιοχή Βλυχό -Νυδρί-Νικιάνα-Λυγιά- Καριώτες χαρακτηρίζεται ως περιοχή παραθαλάσσιου μαζικού τουρισμού. ΣΕΛ.98 της ΣΜΠΕ

Με βάση τα παραπάνω που αναφέρονται στην ΣΜΠΕ πράγματι αποτελεί τουλάχιστον λαθεμένη και πάντως ατεκμηρίωτη η διατύπωση ότι ο προτεινόμενος γενικός σχεδιασμός της Μαρίνας Βλυχού συνάδει με τις κατευθύνσεις του Π.Χ.Π. για τον παράκτιο χώρο και τη νήσο Λευκάδας ( σελ.100 της ΣΜΠΕ).

Όλες οι παραπάνω προβλέψεις του Π.Χ.Π της περιφέρειας Ιονίων Νήσων όπως και τα προβλεπόμενα για την πύκνωση τουριστικών λιμένων θα μπορούσαν να

καλυφθούν με την κατασκευή του τουριστικού καταφυγίου που ήδη έχει αδειοδοτηθεί, εναλλακτική που ούτε καν εξετάσθηκε στην υπό διαβούλευση ΣΜΠΕ.

1. 6. Το μέγεθος του έργου και ειδικά η νέα δόμηση σε σημερινό κοινόχρηστο χώρο που είναι αδόμητος (υφιστάμενη χερσαία ζώνη ) και στην χερσαία ζώνη που δημιουργείται με το μπάζωμα της θάλασσας και του υγρότοπου.

Η νέα δόμηση που προστίθεται στην νέα χερσαία ζώνη στο παράκτιο μέτωπο του οικισμού κυμαίνεται από 15300 τ.μ. έως 27000 τ.μ στις τέσσερεις εξεταζόμενες εναλλακτικές που προτείνονται και δυνητικά μπορεί να φθάσει μέχρι 0,2*140000=28.000 τ.μ. εάν μελλοντικά εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης.

Η δόμηση αυτή αντιστοιχεί σε περίπου 100% αύξηση της υφιστάμενης δόμησης και μάλιστα χωροθετείται στο θαλάσσιο μέτωπο του μικρού προ του 1923 οικισμού και επ ουδενί δεν συνάδει με τα αναγραφόμενα ( σελ.101 της ΣΜΠΕ) : « η δημιουργία της μαρίνας σε περιοχή όπου ήδη υφίστανται λιμενικές υποδομές περιορίζει στο ελάχιστο δυνατό τις επεμβάσεις σε περιοχές όπου ο παράκτιος χώρος διατηρεί σε μεγαλύτερο βαθμό τη φυσικότητα του» και πάντως βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση τόσο με το Πρωτόκολλο για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παράκτιων Ζωνών της Μεσογείου όσο και με την προστασία του τοπίου σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο.

Σημειώνεται ότι Η Ευρωπαϊκή σύμβαση του Τοπίου (European Landscape Convention

– ELC) θεωρεί το τοπίο ως «σημαντικό μέρος της ποιότητας ζωής των ανθρώπων παντού, στις αστικές περιοχές και στην ύπαιθρο, στις υποβαθμισμένες περιοχές αλλά και στις περιοχές υψηλής ποιότητας» και το αναγνωρίζει ως «ένα σημείο κλειδί για την ατομική και κοινωνική ευημερία»

1. 7. Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός

Στόχοι του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού (άρθρο 5 της Οδηγίας 2014/89/ΕΕ), είναι η στήριξη και προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της χωρικής συνοχής μεταξύ του θαλάσσιου και του παράκτιου χώρου, μέσα από τη σύνθεση των οικολογικών, περιβαλλοντικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών παραμέτρων, λαμβάνοντας υπόψη τις αλληλεπιδράσεις ξηράς – θάλασσας, και η βιώσιμη, ορθολογική και ολοκληρωμένη χωρική ανάπτυξη δραστηριοτήτων στον θαλάσσιο χώρο, όπως είναι μεταξύ άλλων οι θαλάσσιες μεταφορές και εν γένει η ναυτιλία, η αλιεία και ο βιώσιμος τουρισμός, καθώς και η διατήρηση, προστασία και βελτίωση του φυσικού, ανθρωπογενούς και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκεται η αρμονική συνύπαρξη όλων των σχετικών δραστηριοτήτων και χρήσεων και διασφαλίζεται η διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και η ανθεκτικότητα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Μέχρι σήμερα δεν έχουν εγκριθεί η εθνική χωρική στρατηγική για τον θαλάσσιο χώρο ούτε τα θαλάσσια χωροταξικά πλαίσια.

Συνεπώς δεν έχει εκτιμηθεί η φέρουσα ικανότητα του μικρού όρμου του Βλυχού για ελλημενισμό 830 τουριστικών σκαφών + των παρκαρισμένων στα 44 στρέμματα της ξέρας ( τομέας 4 του MASTER PLAN) την στιγμή που καταλαμβάνονται με κάθε είδους χερσαίες και λιμενικές εγκαταστάσεις 450 στρεμμάτων του όρμου ( από τα περίπου 1300 στρέμματα σημερινής νότια του στομίου θαλάσσιας έκτασης

1. 8. Σύμβαση για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος και των Παρακτίων Περιοχών της Μεσογείου (Σύμβαση της Βαρκελώνης)

Με βάση το Άρθρο 5 του Πρωτοκόλλου, για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Περιοχών (2009/89/ΕΚ Απόφαση του Συμβουλίου) ως στόχοι της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων περιοχών, ορίζονται οι ακόλουθοι:

α) «η διευκόλυνση της αειφόρου ανάπτυξης των παράκτιων ζωνών μέσω του λογικού σχεδιασμού των δραστηριοτήτων, λαμβανομένου υπόψη ότι η οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη συνάδει με το περιβάλλον και τα τοπία·

β) η διατήρηση των παράκτιων ζωνών προς όφελος των σημερινών και μελλοντικών γενεών·

γ) η εξασφάλιση της αειφόρου εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, ιδίως όσον αφορά στα ύδατα·

δ) η διατήρηση της ακεραιότητας των παράκτιων οικοσυστημάτων και τοπίων και της γεωμορφολογίας των παράκτιων ζωνών·

1. 1. • Είναι φανερό ότι με τον συγκεκριμένο σχεδιασμό και των τεσσάρων εναλλακτικών που αναφέρονται στην υπό διαβούλευση ΣΜΠΕ κάθε άλλο παρά λογικός είναι ο σχεδιασμός της μαρίνας στο Βλυχό, αντίθετα μάλιστα ήθελε χαρακτηρισθεί εξόφθαλμα υπερβολικός και σε πλήρη αντίθεση με το συγκεκριμένο περιβάλλον του μικρού οικισμού και το φυσικό τοπίο, το οποίο, παρά την όποια επιβάρυνση έχει υποστεί, δεν είναι μέχρι σήμερα ένα απέραντο πάρκινγκ σκαφών και καταρτιών που αποκόπτει τον οικισμό από την θάλασσα.

      • Όχι μόνο δεν διατηρείται η παράκτια ζώνη αλλά και αλλοιώνεται βάναυσα με την επίχωση 80 στρεμμάτων θάλασσας, 35 εκ των οποίων προορίζονται για την δημιουργία νέου νησιού με χρήσεις μη απαραίτητες για την λειτουργία του τουριστικού λιμένα.

      • Κάθε άλλο παρά αειφόρος είναι η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων

και ειδικά των υδατικών πόρων του μικρού οικισμού και του μικρού όρμου.

1. 1. • Μεταβάλλεται καταστροφικά η ακεραιότητα του παράκτιου οικοσυστήματος, το τοπίο ως κοινωνικοοικομικού πόρου και η γεωμορφολογία της παράκτιας ζώνης

   2. Λοιπά στοιχεία της ΣΜΠΕ που είναι λαθεμένα και πάντως δεν ανταποκρίνονται στους παράγοντες που έπρεπε να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό τέτοιου μεγέθους έργου στην συγκεκριμένη περιοχή

• «Ειδικότερα, για τη Διαχειριστική Λεκάνη Λευκάδας (GR44) ο δείκτης WEI προέκυψε ίσος με 0,05 ή 5%, δηλαδή υπάρχει επάρκεια στην προσφορά νερού.!!» σελ 131 της ΣΜΠΕ

• «Διευκρινίζεται ότι το σύνολο των αναγκών σε νερό της Μαρίνας Βλυχού προτείνεται κατ’ αρχήν να καλύπτεται από το δίκτυο ύδρευσης της περιοχής χωρίς να υπάρχει κανενός είδους απόληψη υπόγειου ύδατος ειδικά για τις ανάγκες της μαρίνας. Μόνο εναλλακτικά και σε επόμενη φάση θα εξετασθεί εάν υπάρχει δυνατότητα μονάδας αφαλάτωσης και εφόσον επιτρέπεται η διάθεση του αλμόλοιπου στην περιοχή»

• «Ο γενικός σχεδιασμός της μαρίνας επιδιώκει την ισόρροπη πλήρωση των κάτωθι βασικών παραμέτρων:(α) του περιορισμού στο μέγιστο δυνατό βαθμό της λιμενικής δραστηριότητας εντός του Όρμου Βλυχού, σε ένα συγκεκριμένο τμήμα αυτού και μάλιστα στην περιοχή που έχουν ήδη κατασκευαστεί στο παρελθόν λιμενικά έργα (λιμένας Βλυχού) με σκοπό τη διαφύλαξη και προστασία του προστατευόμενου θαλάσσιου περιβάλλοντος της Ε.Ζ.Δ. GR2220003,» παρά το γεγονός ότι στον σχεδιασμό προβλέπεται η επαύξηση της χερσαίας ζώνης από 40 στα 137 στρέμματα ( 300% + αύξηση) με κατάληψη μέσω μπαζώματος σημαντικού τμήματος της ζώνης προστασίας του όρμου του Βλυχού όπως και ένα σημαντικό τμήμα του υγρότοπου LEF 009 ΟΡΜΟΣ ΒΛΥΧΟΥ

1. 10. Συμπερασματικά:

Η υπό διαβούλευση ΣΜΠΕ έχει αξιολογήσει αντιεπιστημονικά και εσφαλμένα την συμβατότητα του προτεινόμενου έργου με τις χωροταξικές και περιβαλλοντικές δεσμεύσεις και στόχους τόσο της Ελληνικής όσο και της Ευρωπαϊκής έννομης τάξης και των προβλεπόμενων από διεθνείς συνθήκες δεσμεύσεων της χώρας και πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της.

Η υιοθέτηση και νομιμοποίηση με ΠΔ του προτεινόμενου Γενικού Σχεδιασμού της Μαρίνας προσβάλλει βάναυσα το ιδιαίτερο φυσικό κάλλος του τοπίου του μικρού όρμου και των παράκτιων μικρών οικισμών και είναι αντίθετο με το δημόσιο συμφέρον και τις δεσμεύσεις της χώρας για την προστασία του περιβάλλοντος και πάντως τόσο οι εργασίες κατασκευής όσο και η αύξηση της ναυσιπλοΐας λόγω 10πλάσιας σύμφωνα με τον σχεδιασμό προσέλευσης σκαφών και οχημάτων βρίσκονται πολύ πέραν των ορίων της ΦΕΡΟΥΣΑΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΎ ΌΡΜΟΥ ΤΟΥ Βλυχού.

ΛΕΥΚΑΔΑ 02/05/2024