Από το 2026 και για μία δωδεκαετία το ετήσιο ύψος των λήξεων χρέους της χώρας μας υπερδιπλασιάζεται και από 5,5 δις ευρώ θα πρέπει να αναχρηματοδοτούνται επιπλέον 6,5 δις κατά μέσο όρο.
Στο μεταξύ, το 2024 βρίσκει την Ελλάδα με το χρέος της κεντρικής διοίκησης (δημόσιο χρέος) να ξεπερνάει τα 406 δις ευρώ, σπάζοντας όλα τα ρεκόρ. Το ακαθάριστο εξωτερικό χρέος έχει ακόμα πιο έντονη αυξητική τροχιά και στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2023 ξεπέρασε στα 553 δις, όταν το 2011 ήταν 389 δις. Η διεθνής επενδυτική μας θέση (υποχρεώσεις μείον απαιτήσεις προς το εξωτερικό) επίσης επιδεινώνεται έντονα και στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2023 έφτασε τα 302 δις ευρώ, όταν το 2011 ήταν 183 δις ευρώ. Το διατραπεζικό μας έλλειμμα (Target 2) εντός της Ευρωζώνης ξεπέρασε τα 119 δις ευρώ κρούοντας καμπανάκια, αλλά ο ήχος τους καλύπτεται από τις πανηγυρικές ιαχές της εξυγίανσης(;) του ολιγοπωλιακού τραπεζικού μας συστήματος. Το έλλειμμα τρεχουσών μας συναλλαγών έχει εκ νέου αυξηθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα αποτελώντας έναν ακόμα σοβαρό αρνητικό παράγοντα, αλλά το εγχώριο πολιτικό σύστημα φροντίζει να τον κρύβει κάτω από το χαλί. Ταυτόχρονα, το βραχυπρόθεσμο χρέος μας διπλασιάστηκε σε σχέση με το 2016 φτάνοντας τα 72 δις και τραβά προς νέες δόξες.
Έτος | Δημόσιο Χρέος Κεντρικής Διοίκησης | Ακαθάριστο Εξωτερικό Χρέος | Διεθνής Επενδυτική Θέση (έλλειμμα) | Target 2 (έλλειμμα) | Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (έλλειμμα) | Βραχυπρόθεσμο Χρέος |
2011 | 368 | 389 | 183 | 109 | 17,8 | 50 |
2012 | 305 | 453 | 221 | 109 | 6,6 | 31 |
2013 | 321 | 428 | 235 | 98 | 2,6 | 39 |
2014 | 324 | 424 | 235 | 52 | 1,3 | 39 |
2015 | 321 | 441 | 240 | 108 | 1,4 | 32 |
2016 | 326 | 430 | 242 | 96 | 3 | 36 |
2017 | 328 | 405 | 253 | 78 | 3,4 | 34 |
2018 | 358 | 416 | 266 | 60 | 5,2 | 51 |
2019 | 356 | 448 | 282 | 29 | 2,7 | 44 |
2020 | 374 | 494 | 287 | 81 | 10,9 | 52 |
2021 | 388 | 555 | 314 | 104 | 12,2 | 56 |
2022 | 400 | 547 | 296 | 112 | 21,2 | 68 |
2023 | 406 | 553 | 302 | 119 | 14,2 | 72 |
* Ποσά σε δις ευρώ – Πηγή στοιχείων: Τράπεζα της Ελλάδος, Υπουργείο Οικονομικών, ΟΔΔΗΧ |
Η Ελλάδα οδεύει προς το 2026 με κρίσιμα οικονομικά της δεδομένα να βρίσκονται στα χειρότερα επίπεδα της ιστορίας της. Μόνο που, συνήθως, οι αγορές προεξοφλούν γεγονότα. Που σημαίνει ότι η χώρα μας είναι πιθανόν να υποστεί την πίεση του διπλασιασμού της αναχρηματοδότησης του χρέους νωρίτερα από το 2026.
Το εναρκτήριο λάκτισμα της άσκησης πίεσης και το μέγεθός της θα επηρεαστεί και από την εξέλιξη της ίσως πιο τεταμένης γεωπολιτικής και οικονομικής κατάστασης που βιώνουμε διεθνώς από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ειδικά σε περίπτωση που στο μεταξύ επιδεινωθεί. Και το γεγονός ότι η τιμή του χρυσού οδεύει σε ολοένα και υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών μάλλον δεν είναι καλό σημάδι.
Κωνσταντίνος Μαργέλης
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 9 Μαρτίου 2024
.
Σημειώσεις
Η διεθνής επενδυτική θέση αποτυπώνει σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή (τέλος τριμήνου και τέλος έτους) το ύψος των απαιτήσεων και υποχρεώσεων των κατοίκων Ελλάδος έναντι μη κατοίκων.
Το TARGET είναι το διευρωπαϊκό αυτοματοποιημένο σύστημα πληρωμών που έχει αναπτυχθεί και υποστηρίζεται τεχνικά από τις κεντρικές τράπεζες Γερμανίας, Γαλλίας και Ιταλίας και παρέχει κεντρική διαχείριση ρευστότητας και διακανονισμό εντολών πληρωμής σε συνεχή χρόνο, σε ευρώ, ενώ μπορεί να υποστηρίξει και άλλα νομίσματα.
Το έλλειμμα του Target καλύπτεται είτε με αγορές ομολόγων της ελλειμματικής χώρας (π.χ. Ελλάδα) από τις πλεονασματικές χώρες (π.χ. Γερμανία), είτε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με την παροχή ρευστότητας (δημιουργία νέου – λογιστικού – χρήματος) στο τραπεζικό σύστημα του ελλειμματικού κράτους (π.χ. Ελλάδα).
.
Πηγές
https://www.pdma.gr/el/debt-strategy-gr/public-debt-gr/level-of-debt-gr
file:///C:/Users/User1/Downloads/Debt%20Profile%20as%20of%2031-12-23_GRE%20(2).pdf
file:///C:/Users/User1/Downloads/Deltio%20No_112%20(1).pdf
https://www.bankofgreece.gr/statistika/ekswterikos-tomeas/ekswteriko-xreos
https://www.bankofgreece.gr/statistika/ekswterikos-tomeas/diethnhs-ependytikh-thesh
https://www.pdma.gr/images/attachments/article/1409/Δελτίο%20Νο_84.pdf
https://www.pdma.gr/images/attachments/article/1405/Δελτίο%20Νο_88.pdf
https://www.pdma.gr/images/attachments/article/2047/Δελτίο%20Νο_92.pdf
file:///C:/Users/User1/Downloads/_96.pdf
file:///C:/Users/User1/Downloads/_100.pdf
file:///C:/Users/User1/Downloads/_104.pdf
file:///C:/Users/User1/Downloads/_108%20(2).pdf