“Η αρκούδα είναι ο βασιλιάς της τάιγκα. Δεν ενδιαφέρεται να μεταναστεύσει σε άλλες περιοχές του κόσμου, δεν της ταιριάζει το κλίμα εκεί. Αλλά δεν θα ζητήσει την άδεια κανενός για το τι κάνει στην τάιγκα”.
Η καταληκτήρια συνεδρίαση της 11ης Συνάντησης του Valdai International Discussion Club την Παρασκευή στο ομώνυμο ρωσικό θέρετρο που φιλοξένησε τα αγωνίσματα του σκι κατά τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του γειτονικού Σότσι είχε περάσει στη φάση των ερωτήσεων του ακροατηρίου προς τους ομιλητές: τον πρώην καγκελάριο της Αυστρίας Wolfgang Schüssel, τον πρώην πρωθυπουργό της Γαλλίας Dominique de Villepin (εμβληματική φυσιογνωμία της διεθνούς αντίθεσης προς την εισβολή στο Ιράκ το 2003) και τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin.
Προφανώς, ο ένοικος του Κρεμλίνου ήταν ο αδιαμφισβήτητος πρωταγωνιστής της συζήτησης – πόσω μάλλον που στην προηγηθείσα 40λεπτη ομιλία του είχε χρησιμοποιήσει ασυνήθιστα ευθεία γλώσσα για να περιγράψει τις απόψεις του, δηλώνοντας προκαταβολικά ότι ένα φόρουμ προβληματισμού, όπως αυτό του Valai, με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών και δημοσιογράφων από όλο τον κόσμο, θα έχανε τον λόγο της ύπαρξής του, εάν οι τοποθετήσεις διατυπώνονταν σε συμβατική διπλωματική γλώσσα.
Η παραβολή της αρκούδας αποτέλεσε την απάντηση του Putin σε ερώτημα κατά πόσον θεωρεί τις ενέργειες της Ρωσίας στην Κριμαία, συμβατές με το όραμα μιας διεθνούς συνεργασίας βασισμένης σε κανόνες, που είχε προηγουμένως περιγράψει. “Το πρώτο άρθρο του Καταστατικού των Ηνωμένων Εθνών κατοχυρώνει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για το Κόσσοβο ανέφερε ότι η ενάσκησή του δεν εξαρτάται από τη συναίνεση της κεντρικής εξουσίας. Άλλωστε, το δημοψήφισμα της Κριμαίας το προκήρυξε το τοπικό κοινοβούλιο που είχε εκλεγεί πολύ πριν τα επεισόδια, υπό την ουκρανική νομοθεσία. Ας μη μας λένε παραμύθια λοιπόν, νομίζοντας ότι θα μείνουμε αδιάφοροι για την τύχη των ομοεθνών μας. Αυτή η λογική των δύο μέτρων και σταθμών θυμίζει το αρχαίο ρητό “Non licet bovis, quod licet Jovis” (δεν επιτρέπεται στο βόδι ό,τι επιτρέπεται στον Δία”). Αλλά η αρκούδα δεν είναι βόδι”.
Αποκρούοντας τα περί ρωσικού επεκτατισμού, ο Putin τόνισε ότι η “τάιγκα” αρκεί στη χώρα του – πόσω μάλλον που πρέπει να εργαστεί για την ανασυγκρότησή της. Όμως δεν έκρυψε καθόλου την απαρέσκειά του για τον ηγεμονισμό της Δύσης, που αρνείται να συνυπολογίσει τα ρωσικά συμφέροντα.
Άλλωστε, ο Ρώσος πρόεδρος χρησιμοποίησε και άλλες παραβολές. Στην πιο εντυπωσιακή από αυτές, παρομοίασε την μεταψυχροπολεμική στάση των ΗΠΑ με αυτήν ενός νεόπλουτου που του έτυχε μια απρόσμενα μεγάλη περιουσία – εν προκειμένω, σε πλανητική ισχύ. “Αντί να διαχειρισθούν την περιουσία τους συνετά, προς όφελος και των ιδίων ασφαλώς, νομίζω ότι διέπραξαν πολλές τρέλες” είπε.
Κατά τον Putin, το γεγονός ότι ο Ψυχρός Πόλεμος έληξε χωρίς μία συνθήκη ειρήνης που να αποτυπώνει καθαρά τον σεβασμό στους υφιστάμενους κανόνες, ή τη δημιουργία νέων, έδωσε στους λεγόμενους “νικητές” την εντύπωση ότι μπορούν να αναμορφώσουν τον κόσμο κατά τις επιθυμίες τους. Αν το υφιστάμενο σύστημα διεθνών σχέσεων, διεθνούς δικαίου και ελέγχων και ισορροπιών έμπαινε στο δρόμο τους, το σύστημα αναγορευόταν ξεπερασμένο, άχρηστο και άξιο άμεσης κατεδάφισης.
Σε αυτή την επέλαση του “νομικού μηδενισμού”, συνέχισε ο Ρώσος πρόεδρος, αυθαίρετες και μεροληπτικές ερμηνείες αντικατέστησαν τις νόρμες του δικαίου, ενώ ταυτόχρονα, ο απόλυτος έλεγχος των παγκόσμιων μέσων ενημέρωσης κατέστησε δυνατή, όποτε ήταν αναγκαία, την παρουσίαση του άσπρου ως μαύρου και αντιστρόφως.
Η ίδια η έννοια της “εθνικής κυριαρχίας” σχετικοποιήθηκε και τη θέση της πήρε η φόρμουλα: όσο μεγαλύτερη νομιμοφροσύνη έχει το ένα ή το άλλο καθεστώς προς το μοναδικό κέντρο εξουσίας του κόσμου, τόσο μεγαλύτερη είναι και η νομιμοποίησή του.
Απέναντι σε όσους αρνούνται να υποταχθούν, συνέχισε, επιστρατεύθηκαν μέσα γνωστά και πολυχρησιμοποιημένα. Αυτά περιλαμβάνουν τη χρήση βίας, την οικονομική πίεση, την προπαγάνδα, την ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις μιας χώρας, επικλήσεις σε μιαν “υπεράνω του δικαίου” νομιμότητα προκειμένου να δικαιολογηθούν παράνομες επεμβάσεις σε κατά τόπους συγκρούσεις ή ανατροπές κυβερνήσεων. Τελευταία μάλιστα, πρόσθεσε ο Putin, πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι χρησιμοποιείται ευθύς εκβιασμός εις βάρος αρκετών ηγετών. Δεν ξοδεύει για το τίποτε ο “μεγάλος αδελφός” τα δισεκατομμύριά του, προκειμένου να παρακολουθεί όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των στενότερων συμμάχων του…
Όμως ο Ρώσος πρόεδρος δεν αρνήθηκε το αμερικανικό μοντέλο ηγεμονίας, απλώς από την άποψη της σκοπιμότητας, αλλά και από την άποψη της ορθολογικότητας και αποτελεσματικότητάς του. “Μήπως εντέλει ο τρόπος που ασκείται η αμερικανική ηγεσία φέρνει την ειρήνη, την ευημερία, την πρόοδο, την ανάπτυξη και τη δημοκρατία – οπότε δεν μένει παρά να χαλαρώσουμε και να τον απολαύσουμε;” αναρωτήθηκε ρητορικά. Η απάντησή του ήταν ότι αντί για σταθερά και κυρίαρχα κράτη βλέπουμε το χάος να εξαπλώνεται και αντί για τη δημοκρατία βλέπουμε την υποστήριξη προς αμφιλεγόμενες ομάδες, από τους νεοφασίστες έως τους ριζοσπάστες Ισλαμιστές.
Οι απόψεις του Putin περί αμερικανικής μονοκρατορίας ήταν βέβαια γνωστές από το 2007 οπότε εκφώνησε την (πολυσυζητημένη έκτοτε) ομιλία του στο Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου. Όμως μόνο την Παρασκευή στο Valdai έφθασε μέχρι του σημείου να κατηγορεί ανοιχτά τη Ουάσιγκτον ως τροφοδότη του τζιχαντισμού.
“Δεν έπαψε να με εντυπωσιάζει το γεγονός ότι οι εταίροι μας συνεχίζουν να κάνουν το ίδιο λάθος ξανά και ξανά. Προώθησαν παλαιότερα ισλαμικά εξτρεμιστικά κινήματα προκειμένου να καταπολεμήσουν τη Σοβιετική Ένωση. Οι ομάδες αυτές απέκτησαν πολεμική εμπειρία στο Αφγανιστάν και κατόπιν μετεξελίχθηκαν στους Ταλιμπάν και την Αλ Κάιντα. Η Δύση, αν δεν υποστήριξε, πάντως έκλεισε τα μάτια και, θα πρόσθετα πληροφορίες και πολιτική και οικονομική ενίσχυση (δεν το έχουμε ξεχάσει αυτό) στους διεθνείς τρομοκράτες που εισέβαλαν στη Ρωσία και τις κεντρασιατικές χώρες. Μόνο αφότου πραγματοποιήθηκαν αποτρόπαιες τρομοκρατικές επιθέσεις σε αμερικανικό έδαφος ξύπνησαν οι ΗΠΑ απέναντι σε αυτή την απειλή”.
Ο Putin υπενθύμισε ότι η χώρα του εξέφρασε από τους πρώτους την αλληλεγγύη της προς τον αμερικανικό λαό μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά “δεν πέρασε πολύς καιρός και επιστρέψαμε εκεί απ΄ όπου είχαμε ξεκινήσει. Πρώτα είχαμε την στρατιωτική επιχείρηση στο Ιράκ και μετά στη Λιβύη που είναι μια χώρα υπό κατάρρευση και έχει μετατραπεί σε πεδίο εκπαίδευσης τρομοκρατών”.
Ο ένοικος του Κρεμλίνου υπήρξε πολύ δηκτικός και στο θέμα της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. “Από πού αποκτούν αυτοί οι αντάρτες τον οπλισμό και τους στρατιωτικούς ειδικούς τους; Πώς το διαβόητο Ισλαμικό Κράτος κατάφερε να γίνει ένας πραγματικός στρατός; Τα χρήματα δεν έρχονται μόνο από τα ναρκωτικά, η παραγωγή των οποίων, όπως ξέρετε, πολλαπλασιάσθηκε, αφότου οι διεθνείς στρατιωτικές δυνάμεις εγκαταστάθηκαν στο Αφγανιστάν. Οι τρομοκράτες τώρα αποκτούν χρήματα και από την πώληση πετρελαίου, το οποίο παράγεται στις περιοχές που ελέγχουν και διατίθεται σε τιμές ντάμπινγκ. Όμως κάποιος το αγοράζει αυτό το πετρέλαιο, το μεταπωλεί και κερδοφορεί, χωρίς να τον απασχολεί το ότι έτσι χρηματοδοτεί τρομοκράτες που κάποια στιγμή θα σπείρουν την καταστροφή στη δική τους χώρα”.
Κατά τον Putin, οι “φίλοι και εταίροι μας, δίνουν την εντύπωση ότι μάχονται διαρκώς με τις επιπτώσεις των ίδιων των πολιτικών τους και πληρώνουν όλο και μεγαλύτερο κόστος για τα ρίσκα που οι ίδιοι έχουν προκαλέσει”. Σε αυτό τον λόγο, απέδωσε μάλιστα την εμφανή επιθυμία των ΗΠΑ να επιστρέψουν σε ενός είδους διπολισμό αναγορεύοντας ως αντίπαλο δέος είτε τη Ρωσία, είτε το Ιράν ή την Κίνα. Αλλά οι Αμερικανοί, πρόσθεσε, πριονίζουν το κλαδί στο οποίο κάθονται – και αυτό είναι η διεθνής εμπιστοσύνη προς το δολάριο, καθώς όλο και περισσότερες χώρες θέλουν να βρεθούν έξω από τη σφαίρα επιρροής του, προκειμένου να διαφυλάξουν την χρηματοπιστωτική ανεξαρτησία τους, μετά “το γνωστό προηγούμενο της Κύπρου” και την επιβολή χρηματοπιστωτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας για πολιτικούς λόγους.
Η διάπραξη από τη Ουάσιγκτον του “σφάλματος να αναμιγνύει την οικονομία με την πολιτική”, επέτρεψε στον Putin να… απευθύνει μαθήματα ελεύθερης αγοράς, δηλώνοντας ότι οι κυρώσεις υπονομεύουν τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, την αρχή του απαραβίαστου της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και εντέλει συνολικά το φιλελεύθερο μοντέλο παγκοσμιοποίησης, από το οποίο ο κατεξοχήν ωφελημένος ήταν οι Δυτικές χώρες.
Είναι σε αυτό το σημείο στο οποίο ο Ρώσος πρόεδρος αποκάλυψε σε ποιόν προσβλέπει για στήριξη: στην πραγματιστική “παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα” η οποία “δέχεται πίεση δίχως προηγούμενο από τις Δυτικές κυβερνήσεις”. Ο ίδιος, πάντως, διακήρυξε ότι η χώρα του δεν σκοπεύει να εξωθηθεί στην απομόνωση και δεν ονειρεύεται κανενός είδους “αυτάρκεια”.[ Κώστας Ράπτης- Capital.gr]
Bέβαια ο Ρώσος Πρόεδρος αυτά τα έχει ξαναπεί το 2011.Το βίντεο που ακολουθεί περιλαμβάνει αποσπάσματα απο την ομιλία του Βλαδίμηρου Πούτιν στην ετήσια συνέντευξη τύπου στο Μόναχο το 2011.Στο συνέδριο συμμετείχαν αρχηγοί κρατών και ο Πούτιν μίλησε ξεκάθαρα ενάντια στην Νέα Τάξη Πραγμάτων και “αυτούς” που θέλουν να γίνουν κυρίαρχοι του πλανήτη.
