«Όσοι αυτόχθονες κάτοικοι της επικρατείας της Ελλάδος πιστεύουσιν εις Χριστόν, εισίν Έλληνες, και απολαμβάνουσιν άνευ τινός διαφοράς όλων των πολιτικών δικαιωμάτων.»
Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, Α’ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων, Επίδαυρος, 15 Ιανουαρίου 1822
«Όσοι αυτόχθονες κάτοικοι της Ελληνικής επικρατείας πιστεύουσιν εις Χριστόν, είναι Έλληνες, και απολαμβάνουσιν, άνευ τινός διαφοράς, όλα τα πολιτικά δικαιώματα. Ομοίως Έλληνες είναι, και τα αυτά απολαμβάνωση δικαιώματα, όσοι έξωθεν ελθόντες, και την Ελληνικήν φωνήν πάτριον έχοντες, και εις Χριστόν πιστεύοντες, ζητήσωσι, παρρησιαζόμενοι εις τοπικήν Ελληνικής επαρχίας αρχήν, να εγκαταριθμήθωσι δι’ αυτής εις τους πολίτας Έλληνας.»
Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος, Β’ Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων, Άστρος, 18 Απριλίου 1823
Για να είναι κάποιος Έλληνας πολίτης δεν φτάνει να έχει γεννηθεί στην Ελλάδα ή να έχει ελληνική καταγωγή και να μιλά την ελληνική γλώσσα, αλλά να πιστεύει και στον Χριστό. Η πίστη στον Χριστό ως προϋπόθεση απόκτησης πολιτειακών δικαιωμάτων στα αυθόρμητα διατυπωμένα πρώτα ελληνικά συντάγματα είναι μοναδική, μα καθόλου τυχαία. Οι ρίζες της ξεκινούν από την Αυτοκρατορία της Ρωμανίας-Κωνσταντινούπολης και φτάνουν έως την αρχαία Ελλάδα.
Στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ή Αυτοκρατορία της Ρωμανίας ή Αυτοκρατορία των Ελλήνων, οι αυτοκράτορες ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί από τον πρώτο, τον Μέγα Κωνσταντίνο τον Α’, ως και τον τελευταίο, τον Κωνσταντίνο ΙΑ’ Παλαιολόγο και έφεραν τον τίτλο “πιστός βασιλεύς και αυτοκράτωρ Ρωμαίων”. Οι κάτοικοι αυτοπροσδιορίζονταν ως Ρωμαίοι, που σήμαινε πολίτες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το όνομα Ρωμαίος-Ρωμιός, δήλωνε τον επικρατέστερο εθνικά, γλωσσικά και πολιτιστικά λαό της Αυτοκρατορίας, τους Έλληνες Ορθόδοξους Χριστιανούς. Ο όρος «Βυζαντινός» και «Βυζάντιο» είναι εξώνυμα που εισήγαγαν μετέπειτα ευρωπαίοι ιστορικοί, όπως ο Ιερώνυμος Βολφ. Ο «πατέρας» της εθνικής μας ιστοριογραφίας, ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, δεν δεχόταν τους όρους Βυζάντιο και Βυζαντινός και έκανε λόγο για μεσαιωνικό ελληνισμό. Θεωρούσε την αυτοκρατορία της Ρωμανίας ως αναβίωση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και συνδετικό κρίκο μεταξύ αρχαίας και νεότερης Ελλάδας. Κάτι που είχε υποστηρίξει, νωρίτερα, ο Λευκαδίτης ιστορικός και λογοτέχνης Σπυρίδων Ζαμπέλιος, ο οποίος ήταν και ο εισηγητής του όρου «Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός». Ο Ζαμπέλιος, σύμφωνα με τον Παπαρρηγόπουλο, υπήρξε «ο αρχιτέκτων» της ιστορικής ενότητας του Ελληνισμού, οραματιστής και πρωτοπόρος. Και βέβαια, ο ελληνικός μεσαιωνικός πολιτισμός της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας δεν είχε ουδεμία σχέση με τον ευρωπαϊκό μεσαιωνικό μη πολιτισμό ή ακριβέστερα σκοταδισμό.
Στην αρχαία Ελλάδα, στις τέσσερες πανεθνικές αθλητικές διοργανώσεις οι οποίες είχαν θρησκευτικό χαρακτήρα, αποκλείονταν όσοι δεν ήταν Έλληνες. Το θρησκευτικό στοιχείο συνδεόταν και τότε με την εθνική καταγωγή. Μάλιστα, κατά τη διάρκειά τους είχε καθιερωθεί ιερή εκεχειρία μεταξύ των ελληνικών πόλεων και σταματούσαν οι εχθροπραξίες. Οι Ολυμπιακοί αγώνες ή Ολύμπια διεξάγονταν προς τιμήν του Δία, τα Νέμεα επίσης προς τιμήν του Δία, τα Πύθια προς τιμήν του Απόλλωνα και τα Ίσθμια προς τιμήν του Παλαίμονα-Μελικέρτη.
Ένα ακόμα, διαφορετικού τύπου κοινό στοιχείο των αρχαίων Ελλήνων και των Ελλήνων της αυτοκρατορίας της Ρωμανίας ήταν η αρχοντιά. Αλλά όχι με την έννοια της ύλης. Η ψυχή και το πνεύμα τους ήταν αρχοντικά, ελεύθερα, για αυτό και μεγαλούργησαν.
Εμείς, οι Έλληνες, είμαστε η μοναδική φυλή που έχει δημιουργήσει τρεις αυτοκρατορίες στα παγκόσμια χρονικά και οι οποίοι είχαν ως πρωτεύον χαρακτηριστικό τον πολιτισμό και δευτερευόντως το εμπόριο και την πολεμική ισχύ. Αρχικά, άτυπα, με τις αρχαίες ελληνικές αποικίες κατά μήκος της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου (1200-200 π.Χ.). Έπειτα με την αυτοκρατορία των Μακεδόνων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Λίγο αργότερα, με την Αυτοκρατορία της Ρωμανίας. Τη μακροβιότερη αυτοκρατορία όλων των εποχών.
Και όποτε οι πρόγονοί μας βρέθηκαν υπό ξένο ζυγό, όπως κατά την Αυτοκρατορία της Ρώμης και κατά την Τουρκοκρατία, δεν έπαυσαν να οραματίζονται και να επιδιώκουν την ελευθερία τους και τελικά να την κερδίσουν. Είτε με τη δύναμη του πνεύματος και του πολιτισμού (από τη κατοχή της Ρώμης), είτε με τη δύναμη της ψυχής και των όπλων (από την Τουρκοκρατία).
Εμείς, οι Έλληνες, δεν ανήκουμε σε κανέναν και πουθενά, ούτε στη Δύση, ούτε στην Ανατολή. Δεν αποδεχόμαστε την υποταγή, μα ούτε συμβιβαζόμαστε με την υποτέλεια. Όποτε και όποιοι μας υπέταξαν ή μας έκαναν υποτελείς, αργά ή γρήγορα ξεβράστηκαν. Οι ρίζες της πνευματικής και καρδιακής μας αρχοντιάς είναι τόσο βαθιές και ισχυρές που ανέκαθεν ήταν θέμα χρόνου να μας αφυπνίσουν και να μας ξεσηκώσουν, ώστε να επιδιώξουμε να γίνουμε ξανά αυτό που κατά βάθος οι επαναστατημένοι Έλληνες του 1821 ένιωθαν πως είναι. Αυτό που ήταν και οι Ρωμιοί πρόγονοί μας της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας-Κωνσταντινούπολης, αλλά μας το αποκρύπτουν. Αυτό που πραγματικά είμαστε, αλλά το έχουμε λησμονήσει.
Μία Πολιτεία πνεύματος και ψυχής.
Μία Πολιτεία πολιτισμού.
Μία Πολιτεία Ορθόδοξων Χριστιανών.
.
Μαργέλης Κωνσταντίνος
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 30 Δεκεμβρίου 2022
.
Υ.Γ.
«Ξέρεις να λες Ελλάδα στα ελληνικά, μα τίποτα δε νιώθεις από ό,τι σπουδαίο, μεγάλο και αιώνιο κρύβει ετούτη η λέξη στα σπλάχνα της»
Αναστάσιος Πολυζωίδης