Ειδήσεις από και για το Μεγανήσι
29 Μαρτίου 2024

Γεράσιμος Κακλαμάνης: Σειρά άρθρων το 1994, που όλοι οι Λευκαδίτες πρέπει σήμερα να διαβάσουν

“Πάντα τὰ ίδια  πράγματα δίνοναι ὡς νέες ἰδέες προόδου ἀλλὰ προϋπάρχουν ὡς πρακτικὲς επιδιώξεις.”

Το άνθεμ των αποσπασμάτων  είναι από μια σειρὰ ἄρθρων τοῦ Γερασίμου Κακλαμάνη μὲ γενικὸ τίτλο ΤΟ ΣΚΟΥΠΙΔΙ ΩΣ ΝΟΗΜΑ δημοσιεύθηκε στὴν ἐφημερίδα Λευκαδίτικος Λόγος πρίν ἀπό 24 χρόνια. Ἀσχολεῖται μὲ τὴν  μονοκαλλιέργεια της τουριστικής ἀνάπτυξης τῆς “σκουπιδοποίησης”  καὶ τὶς παρενέργειές της, κυρίως στὴν ἑλλαδική της συνταγματική μορφή.

“Ἡ Ἑλλάδα ξέρομε ὅτι δὲν εἶναι χώρα ἀφρικανική, ἔχει ὅμως τὴν ἰδιαιτερότητα νὰ ἀποτελῆ τὸ πρῶτο τριτοκοσμικὸ κράτος τοῦ κόσμου, διότι μὲ αὐτὴ κυρίως ὁ καπιταλισμὸς εὐρῆκε προσβάσεις στὸν χῶρο τῶν Βαλκανίων καὶ τῆς ἀνατολικῆς Μεσογείου γενικότερα. Δὲν θὰ ἀναφερθοῦμε τώρα σὲ ἱστορικὰ περιστατικά, διότι αὐτὰ τὰ προϋποθέτουμε γνωστὰ (ἰδιαίτερα στοὺς κατοίκους τῶν Ἑπτανήσων). Ἡ ἀνάπτυξη στὴν Ἑλλάδα ὑπῆρξε τὸ αἴτημα ἐξ ἀρχῆς ὅλων τῶν ἑλληνικῶν Συνταγμάτων καὶ προκειμένου νὰ καταφθάσοουν οἱ ἀναμενόμενες ἐπενδύσεις αὐτὴ ἀνεκηρύχθη ἐπισήμως στὰ πρῶτα Συντάγματα ὡς τόπος χέρσος. Παρ’ ὅλα αὐτά, ἀπὸ πολιτικοὺς κυρίως λόγους, οἱ ἐπενδύσεις ἀφρικανικοῦ τύπου στὴν Ἑλλάδα δὲν ἔφθασαν ποτὲ καὶ ἔτσι αὐτὴ ἔμεινε μὲ τὴν ἀνάπτυξη στὴν ἴδια θέση πού μένει ἡ γεροντοκόρη ἀναμένοντας μονίμως τὸν γαμπρὸ.”

 

“Ὁ ρόλος τῆς ἐθνικῆς κυβέρνησης εἶναι ἁπλῶς νὰ ἐκχωρῆ χώρους πρὸς ἀξιοποίηση, ἀνάλογα μὲ τὶς ἀνάγκες τῆς ἐλεύθερης ἀγορᾶς.Ἂν π.χ. ἡ διαμόρφωση τοῦ τουρισμοῦ εἶναι τέτοια, ὥστε νὰ εὐνοῆ τὴν βιομηχανία τῶν γιώτ, τότε ὠρισμένα νησιὰ (καὶ κατὰ τοὺς νόμους τῆς ἀγορᾶς ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερα) θὰ μεταβληθοῦν ἁπλῶς σὲ μαρίνες κοτέρων”

“Τουριστικὴ ἀνάπτυξη στὸ λεξιλόγιο ὅλων τῶν ἑλληνικῶν κυβερνήσεων σημαίνει σὺν τοῖς ἄλλοις καὶ ἀσταμάτητη οἰκοδομικὴ δραστηριότητα, διότι ἡ οἰκοδομή, εἶναι ἐν τέλει ὁ μόνος τρόπος πού ἔμεινε ἀπὸ τὰ καιροὺς προγράμματα ἀναπτύξεως πρὸς ἀνακύκληση τῶν κεφαλαίων τῆς ἐσωτερικῆς ἀγορᾶς (περίπου 80-85%). Μποροῦμε συνεπῶς νὰ ποῦμε, ὅτι ὅλη σχεδὸν ἡ οἰκονομικὴ δραστηριότητα στὴν Ἑλλάδα στρέφεται περὶ τὴν οἰκοδομή. Ἐξ οὗ ἀκριβῶς καὶ τὸ ἄλυτον τοῦ προβλήματος τῶν αὐθαιρέτων. Τὸ τί σημαίνει αὐθαίρετο στὴν κοινωνική του διάσταση, ἐπεξηγήθηκε ἐπαρκῶς προσφάτως (βλ. π.χ. Β.Ραφαηλίδη: Ἱστορία (κωμικοτραγική) τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους, 1830-1974, Ἀθῆναι 1993, σελ.481). Αὐτὸ πού πρέπει νὰ συμπληρώσωμε εἶναι ὅτι τὰ αὐθαίρετα ἀποτελοῦν ἐσωτερικὴ ἀναγκαιότητα τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους, ὄχι μόνο γιὰ ἐσωτερικὴ οἰκονομία, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἐξασφάλιση τοῦ συναλλάγματος ἀπὸ τὸν μαζικὸ τουρισμό. Ἰδίως αὐτοῦ πού ἔχουν λόγους νὰ θέλουν νὰ ἀποφεύγουν ἄλλες περιοχὲς τῆς Εὐρώπης, ὅπως π.χ. ἡ Αὐστρία καὶ ἡ Ἐλβετία. Ἀνακήρυξη μίας περιοχῆς σὲ περιοχὴ ἐξόχου φυσικοῦ κάλλους σημαίνει στὴν διάλεκτο τῆς ἑλληνικῆς διοικήσεως ἀνακήρυξη τῆς περιοχῆς σὲ οἰκοπεδοποιητικὸν χῶρο”

Έγραφε για την μονοκαλλιέργεια του τουρισμού στην Λευκάδα

Ἴδιον τῶν μονοκαλλιεργειῶν εἶναι ἀκριβῶς ὅτι δὲν ἔχουν καμία δυνατότητα ἀντίστασης στοὺς νόμους τῆς ἀγορᾶς. Τόσο πιὸ καλὰ ἐξυπηρετοῦναι αὐτοί, ὅσο πιὸ φθηνὰ παράγεται τὸ προϊόν, οἱ μπανάνες καὶ ὁ καφὲς στὴ λατινικὴ Ἀμερικὴ ἀποτελοῦν ἱκανὴ ἀπόδειξη”

“… στὴν Λευκάδα ἀερολογοῦμε, ὅταν συζητᾶμε γιὰ τὴν ἐξεύρεση ἑνὸς «σκουπιδότοπου». Τὸ ἂν θὰ εἶναι ἕνας ἤ δέκα, ἐξαρτᾶται – ὑπὸ τὴν ἐπικρατοῦσα κατάσταση πραγμάτων – ἀπὸ τὴν διαμόρφωση τοῦ «ἐμπορεύματος» στὴν ἀγορὰ τουρισμοῦ. Ἐφ’ ὅσον ὁ τουρισμὸς μπαίνει σὲ προγράμματα ἀναπτύξεως, ὁποιαδήποτε καὶ ὅσα σοφὰ καὶ καλοπροαίρετα κι ἂν εἶναι αὐτά, τὸ πρόβλημα τῶν σκουπιδιῶν -καὶ μαζὶ μ’ αὐτὰ καὶ τὸ τουριστικὸ μέλλον τῆς Λευκάδος- δὲν πρόκειται νὰ λυθῆ.”

“Ἀλλὰ ἀκριβῶς μὲ τὴν νέαν τοπικὴ αὐτοδιοίκηση πρέπει νὰ ἀλλάξουν φιλοσοφία καὶ μορφή. Ἡ ἐποχὴ μας εἶναι μία ἄκρως μεταβατικὴ ἐποχὴ ἐπὶ παγκοσμίου ἐπιπέδου καὶ γιὰ τὴν Ἑλλάδα ἰδιαίτερα. Εἶναι πρὸς τιμὴν τῆς Λευκάδος, ὅτι Λευκαδίτες διανοούμενοι θέλησαν ἐγκαίρως νὰ εἰδοποιήσουν γι’ αὐτὴν τὴν τάξη πραγμάτων, καὶ μεγάλη εὐθύνη τῶν πολιτικῶν, ὅτι ἐπέμειναν νὰ σκέπτονται μὲ τοὺς παραδεδομένους τρόπους σκέψεως γιὰ τὶς τύχες τοῦ τόπου. Τὸ γενικὸ πολιτικὸ ἀδιέξοδό τῆς Ἑλλάδος εἶναι πιὰ σὲ ὅλους φανερό. Τὰ ὑπάρχοντα συνεπῶς προβλήματα πρέπει νὰ ἀντιμετωπισθοῦν μὲ νέους τρόπους σκέψης καὶ ὄχι μὲ προγραμματισμοὺς τῶν συνήθων μεθόδων”

“Τὸ μόνο λοιπὸν πού ἔμεινε γιὰ τὴν ἐπιβίωση τῶν λίγων κατοίκων πού ἔμειναν ἀκόμη στὰ νησιὰ εἶναι οἱ ὅσες φυσικὲς ὀμορφιὲς ἀπομένουν. Δὲν ἀπομένουν ὅλες γιατί ἡ ἀνάπτυξη καὶ ἡ πρόοδος ἔφαγαν μερικὰ βουνὰ καὶ κατέστρεψαν ὁρισμένους τόπους. Ὅ,τι ὅμως ἔμεινε ἀλώβητο, εἶναι ἀκριβῶς αὐτὸ πού ἡ νέα τοπικὴ αὐτοδιοίκηση πρέπει νὰ διαφυλάξη ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ καὶ μετὰ ἀπὸ ἐξαιρετικῶς πολύχρονη σκέψη νὰ νὰ μεταβάλη σὲ νοήματα, γιὰ τὴν ἀνάπτυξη ἐκείνου τοῦ τουρισμοῦ πού ὡς πολιτιστικὴ ποιότητα θὰ ἀποτελέση μόνιμο ἔσοδο γιὰ τὸν τόπο. Καὶ μόνιμο ἔσοδο θὰ ἀποτελέση ὄχι μὲ τοὺς νόμους τῆς ἀγορᾶς, ἀλλὰ ἀκριβῶς ὅταν καταστῆ ἀγαθὸ γενικότερης σημασίας. Αὐτὴ πρέπει νὰ εἶναι ἡ ἀφετηρία σκέψεων καὶ ὄχι οἱ ἄμεσες ἀνάγκες τῆς τσέπης”

διαβάστε όλη την σειρά των άρθρων που είχαν δημοσιευθεί τότε εδώ

ΣΤΗΝ Ελλάδα, η πολιτική της λήθης συνυπάρχει αρ­μονικότατα με την πολιτική της μνήμης: Μας λένε πως δεν πρέπει να ξεχνάμε τους προγόνους μας και πως πρέπει να αισθανόμαστε υπερήφανοι γι’ αυτούς. Ταυτόχρονα, μας παροτρύνουν να ξεχνάμε επιλεκτικά την πρόσφατη ιστορία μας, προφανώς γιατί δεν συμβιβάζεται με τη «μεγάλη ιδέα», που οφείλουμε να έχουμε για προγόνους, που κανείς δε γνώρισε. Έτσι, η σχιζοφρενία εγκαθίσταται επί εθνικού επιπέδου. (Άρθρο του Βασίλη Ραφαηλίδη που δημοσιεύτηκε στο ΕΘΝΟΣ της 12-4-1987, από το βιβλίο του “Ελληνες και Νεοέλληνες”, (εξαντλημένο), όπου ο Ραφαηλίδης συγκέντρωσε κείμενα έχοντας σαν ερέθισμα το βιβλίο του Γερ. Κακλαμάνη «Επί της δομής του νεοελληνικού κράτους»)

Ο Γεράσιμος Κακλαμάνης γεννήθηκε το 1940 στη Λευκάδα και πέθανε τον Αύγουστο του 2003 στη Γερμανία χτυπημένος από καρκίνο.

Το συγγραφικό έργο του καινοτόμο, διεισδυτικό, προσθέτει νέα δεδομένα στην αναλυτική μέθοδο με καταλύτη την «ιστορία». Η χαμένη -και εξ αυτού αναζητούμενη- «ιστορική ταυτότητα» των νεοελλήνων συνιστά γι’ αυτόν το ειδικό στοιχείο της προβληματικής κρατικής διαμόρφωσης και προέχει του συνόλου των επί μέρους τρόπων – μέτρων – νόμων – μεθόδων με τους οποίους επέρχεται η συμμετοχή της κοινωνίας στους θεσμούς της εξουσίας. Ο νεοέλληνας μέσος πολίτης έχει σχεδόν από κούνιας σαφέστατη κομματική και ποδοσφαιρική ταυτότητα και ασαφέστατη την ιστορική του ταυτότητα.

Η ακαδημαϊκή και όχι μόνο, διανοητική ελίτ, το ιδεολογικοποιημένο κομματικό σύστημα είναι μονίμως στο στόχαστρό του, στοιχειοθετώντας την πλήρη υποταγή τους στην «ξένη προστασία» και στο «τεχνητότερο από τα τεχνητά κράτη που προέκυψαν με τη διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, κράτος κατασκευασμένο με ειδική αποστολή να καταστέλλει κάθε πνευματική και παραγωγική ανάπτυξη». («Ανάλυση της νεοελληνικής αστικής ιδεολογίας», σελ. 13 του πρόλογου στη Β’ έκδοση).

Ο εξέχων Λευκαδίτης τοποθετεί αναλυτικά την ελληνική κρατική δυσμορφία σε ένα γενικότερο διεθνικό πλαίσιο όπως λειτούργησε ιστορικά και όπως εξελίσσεται στον καιρό μας. Τα βασικότερα των θεμάτων του είναι εκείνα της διαμορφώσεως των πολιτικών δια των πολιτισμών. Για τον Γ. Κακλαμάνη άλλωστε η ιστορία της Μεσογείου δεν είναι τίποτε άλλο από σχέση πολιτισμών κοινής καταγωγής: «…Δεν υπάρχουν καταστάσεις που δεν αφορούν στην Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι, πόσο αυτές μπορούν να συνειδητοποιηθούν και από τούτην την εγχώρια συνειδητοποίηση, ίσως, να προαχθή ένας γενικότερος λόγος. Οι οιμωγές περί «έξωθεν κινδύνων» όπως και παντός είδους «κινδύνων», είναι προϊόντα ανθελλήνων. Δεν υπάρχουν κίνδυνοι αλλά μόνον ιστορικές και άρα πολιτικές αναγκαιότητες…».

Ο Γ. Κακλαμάνης προσπαθεί να αποκαταστήσει την ισορροπία μεταξύ μύθων και ιστορίας που μονίμως περιπλεγμένες, εμπεδώνουν σύστημα κατεστημένων αντιλήψεων και ιδεολογικών βεβαιοτήτων με τις οποίες γεννιούνται, μεγαλώνουν και πολιτικοποιούνται γενιές νεοελλήνων διδασκόμενοι την «μυθιστορία» ως «ιστορία». Στο εν λόγω κράτος το «εθιμικό» δίκαιο είναι ισχυρότερο από το νομοθετικό ενώ χωρίς τα ιστορικά δεδομένα του, γίνονται θολές δυσδιάκριτες οι αιτίες των προβλημάτων, πολύπλοκες και τελικώς ακατόρθωτες οι όποιες πιθανές πολιτικές διεξόδων: «…τα προβλήματα της ιστορίας έχουν τούτο το χαρακτηριστικό: ότι είναι απλούστερα διότι έχουν προτεραιότητες, δηλαδή υποβάλλουν συγκεκριμένη αιτιοκρατική τάξη. Τα «προγράμματα» αντίθετα δεν έχουν κάτι τέτοιο, διότι είναι όλα «επείγοντα». («Η Ελλάς ως κράτος δικαίου», σελ. 87).

Ο προκλητικός, σύνθετος και με πυκνότητα νοημάτων τρόπος γραφής του, οδηγεί τον μελετητή των έργων του, αν μη τι άλλο, στην αναζήτηση πρόσθετων γνωστικών πηγών και εργαλείων ανάλυσης προκειμένου να αποκτά πρόσθετες γνώσεις και προσωπική αντίληψη, προϋποθέσεις άκρως απαραίτητες για όσους επιλέγουν τον δρόμο της κοινωνικής προσφοράς.

Σπούδασε μαθηματικά τα οποία εμποδίστηκε να διδάξει στα χρόνια της δικτατορίας. Την προσωπική του περιπέτεια σε αυτό το ζήτημα την παρουσιάζει στο βιβλίο του «Η Ελλάς ως κράτος δικαίου» όπου η λεπτομερής παρουσίαση και ανάλυσή του αφορά «…την διεκδίκηση εκ μέρους του των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διά των κρατικών δικαιακών μέσων». Και βιωματικά θεμελιώνει την γενικευμένη κριτική του, μαζί με τις ιστορικές και κοινωνιολογικές προσεγγίσεις της συνταγματικής δομής του.

Ως «προς τρίτους παρατηρήσεις» βρίσκουμε στο ίδιο έργο του, αυτοβιογραφικά του στοιχεία: σελ. 304 «…Από το πρώτο έτος ως φοιτητής ευρέθηκε με ένα σεβαστό κατά το ήμισυ εξ αδιαιρέτου κληρονομικό μερίδιο. Και για μεν το αγροτικό μέρος ουδέποτε μπόρεσε να αποκτήσει σαφή αντίληψη, πλην ωρισμένων μεγαλύτερων κτημάτων, το δε αστικό απετελείτο από εξ οικήματα, εξ ων τα τρία περίπου της τάξεως των 15-20 εκατομ. σημερινών δραχμών το ένα. Ήταν συνεπώς αρκετά ευρύς ο …ορίζοντας, ώστε να μπορέσει τουλάχιστον να ιδή ωρισμένα πράγματα. Πρέπει βέβαια να ομολογήσει, ότι ουδέποτε απέκτησε ενδιαφέρον για όλ’ αυτά, ουδόλως λυπάται που δεν έχει απολύτως τίποτε ο ίδιος απ’ αυτά, ουδέποτε μετάνοιωσε που δεν επερισπάσθη από τα ενδιαφέροντά του για να γίνη «επιχειρηματίας», όντας απολύτως ευχαριστημένος που δίπλα από μερικά ιδιαίτερα που έκανε ως φοιτητής μπορούσε να έχη ακόμη μια μικρή οικονομική δυνατότητα, που του εξοικονομούσε χρόνο για εκείνα που κυρίως τον ενδιέφεραν: τα βιβλία και το διάβασμα…».

πηγή

0 Shares

Σχετικά άρθρα

“Ο εμπαιγμός συνεχίζεται για το Νοσοκομείο Λευκάδας. Προσλήψεις γιατρών με το σταγονόμετρο”

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ                                                  ΛΕΥΚΑΔΑ: 26/9/2014 ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑΣ Ο ΕΜΠΑΙΓΜΟΣ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΕΥΚΑΔΑΣ ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΓΙΑΤΡΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΤΑΓΟΝΟΜΕΤΡΟ… Μπορεί μέσα […]

1 Σχόλιο

  1. Περίπτωση παραμελημένου κορυφαίου στοχαστή διανοούμενου σάν τόν Γεράσιμο Κακλαμάνη , δέν νομίζω νά υπάρχει άλλη στά χρονικά τής Ελλάδας , θά τόν θυμηθούν σύντομα ,στό προσεχές μέλλον.
    Συγχαρητήρια γιά τήν ανάρτηση καί τ΄γιά τήν προβολή τού έργου του .
    Εχω σέ μορφή bdf τό βιβλίο τού Βασίλη Ραφαηλίδη “Ελληνες καί Νεοέλληνες” πού είναι τό μοναδικό! βιβλίο τού Β.Ρ. πού δέν έχει επανεκδοθεί ποτέ! Καί τό όποίο αναφέρεται στό βιβλίο τού Γ.Κ. “Επί τής Δομής τού Νεοελληνικού Κράτους” . Αν κάποιος τό θέλει , πολύ ευχαρίστως νά τού τό στείλω . Τό email μου είναι :dozas33@yahoo.gr

Γράψτε απάντηση στο giorgos Ακύρωση απάντησης

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Verified by MonsterInsights