Οι επίμαχες περιοχές καλύπτουν το 27% της χώρας
ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ «ες αεί» το δικαίωμα δόμησης σε οικόπεδα με επιφάνεια 4 στρεμμάτων στις περιοχές Natura, που μπορούν επίσης να μεταβιβαστούν σε άλλο ιδιοκτήτη. Αυτό προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος για τη βιοποικιλότητα, το οποίο θα οριστικοποιηθεί αυτή την εβδομάδα, στην κατ’ άρθρο συζήτηση στη Βουλή. Στον αέρα, όμως, θα βρεθούν τα ακίνητα που μπορούν σήμερα να οικοδομηθούν με βάση τις λεγόμενες παρεκκλίσεις, χάρη στις οποίες αρκούν 2 στρέμματα και σε ειδικές περιπτώσεις μικρότερη επιφάνεια, 1.200 ή και 750 τετραγωνικά. Οι ιδιοκτήτες, που θέλουν να κατοχυρώσουν τα δικαιώματά τους, θα χρειαστεί να σπεύσουν στις πολεοδομίες για να καταθέσουν πλήρη φάκελο για έκδοση οικοδομικής άδειας. Με τα έως τώρα δεδομένα, από την ψήφιση του νομοσχεδίου, τα νέα οικόπεδα στις περιοχές Natura πρέπει να διαθέτουν 10 στρέμματα, όριο που αναμένεται να θεσμοθετηθεί και σε άλλες οικολογικά ενδιαφέρουσες περιοχές, όπως η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας.
Η κοινοβουλευτική διαδρομή του επίμαχου νομοθετήματος είναι ακόμη σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτή την εβδομάδα, η «Ε» όμως κάνει σήμερα ένα ξεκαθάρισμα σε ζητήματα που έχουν ήδη ανακύψει, αποκαλύπτοντας αθέατες πλευρές και δίδοντας οδηγίες προς… θαλασσοδαρμένους.
1. Οι προωθούμενες ρυθμίσεις αφορούν γενικά την εκτός σχεδίου δόμηση;
«Όχι. Αναφέρονται μόνον στις ζώνες NATURA, αλλά θεωρούνται πρόκριμα και για άλλες περιοχές ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας, όπως η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας, που αναμένεται να ακολουθήσουν, σε μια προσπάθεια σταδιακής κατάργησης της εκτός σχεδίου δόμησης, όπως ισχύει από δεκαετίες στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ελλάδα η εκτός σχεδίου δόμηση έχει απαγορευτεί με νόμο του 1923, αλλά από τότε εφαρμόζεται το “παραθυράκι” της… εξαίρεσης».
2. Ποιες είναι οι περιοχές NATURA;
«Πρόκειται για 239 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ) στους οποίους ισχύει καθεστώς προστασίας όλων των ειδών χλωρίδας και πανίδας, καθώς και 163 Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), όπου προστεύονται μόνο τα πτηνά. Η συνολική τους επιφάνεια, αν αφαιρεθούν ορισμένες περιπτώσεις που υπάρχει επικάλυψη ζωνών, αφορά 340.700 στρέμματα, περίπου το 27% της χώρας. Το 21,1% αφορά χερσαίες και το 5,5% θαλάσσιες εκτάσεις. Ο κατάλογος, που εμπεριέχεται στο επίμαχο νομοσχέδιο, ολοκληρώθηκε το 2000 και με μικρές αλλαγές επικυρώθηκε το 2006 από την Κομισιόν. Το 2008 η χώρα μας καταδικάστηκε από το ευρωπαϊκό δικαστήριο για καθυστέρηση στη λήψη μέτρων προστασίας στις ΖΕΠ. Το 27% των σημαντικότερων βιοτόπων, με συνολική επιφάνεια 170.000 στρέμματα, διαθέτει ήδη ειδικό καθεστώς προστασίας και δεν επηρεάζεται από το προωθούμενο νομοσχέδιο. Πρόκειται για εθνικούς δρυμούς, αισθητικά δάση, θαλάσσια πάρκα, κ.λπ. Από το υπόλοιπο 70% των οικοτόπων εκτιμάται ότι μόνο το 10% έχει τις προϋποθέσεις για δόμηση».
3. Τι ισχύει σήμερα για τη δόμηση στους οικότοπους χωρίς καθεστώς προστασίας;
«Εφαρμόζεται το διάταγμα 24 του 1985 που διέπει την εκτός σχεδίου δόμηση σε όλη χώρα, εκτός από περιπτώσεις για τις οποίες ισχύουν ειδικά διατάγματα, όπως στο χερσαίο τμήμα της Αττικής και ορισμένα νησιά. Με το συγκεκριμένο διάταγμα, στους οικότοπους σήμερα δικαίωμα δόμησης έχουν όλα τα γήπεδα με εμβαδόν 4 στρέμματα. Ισχύουν και οι λεγόμενες παρεκκλίσεις, που επιτρέπουν έκδοση οικοδομικής άδειας και σε μικρότερους χώρους. Αρκούν τα 2 στρέμματα, αλλά και σε ορισμένες περιπτώσεις επιτρέπεται να είναι και μικρότερα, στα 1.200 ή και στα 750 τετραγωνικά. Τις ευνοϊκές αυτές δυνατότητες εξασφαλίζουν η πρόσοψη του ακινήτου που πρέπει να “βλέπει” σε εθνικό, νομαρχιακό ή και δημοτικό δρόμο, καθώς και η “ηλικία” του, δηλαδή ο χρόνος που έγινε η τελευταία κατάτμηση».
4. Ποια ήταν η αρχική διάταξη του νομοσχεδίου;
«Προέβλεπε ότι από την ψήφισή του θα είχαν δικαίωμα δόμησης μόνον ακίνητα με επιφάνεια 10 στρεμμάτων και ότι οι φάκελοι για έκδοση οικοδομικών αδειών που εκκρεμούσαν στις πολεοδομίες θα εκδίδονταν μόνο αν εναρμονίζονταν με το νέο καθεστώς. Οι διατάξεις αυτές, που ισοδυναμούν με αναδρομική ισχύ νόμου, επιλέχθηκαν για λόγους προστασίας των οικοτόπων και αποφυγής νέας καταδίκης της χώρας από το ευρωπαϊκό δικαστήριο, αλλά δύσκολα θα γίνονταν δεκτές από την ελληνική δικαιοσύνη».
5. Τι προβλέπει η νέα ρύθμιση του υπουργείου;
«Το αρχικά προβλεπόμενο όριο των 10 στρεμμάτων διατηρείται και από την ψήφιση του νόμου ένας ιδιοκτήτης δεν μπορεί να κόψει το ακίνητό του σε τμήματα με επιφάνεια μικρότερη από αυτό το όριο. Αν ένα γήπεδο π.χ. 12 στρεμμάτων κοπεί σε μικρότερα κομμάτια, χάνεται το δικαίωμα δόμησης. Ωστόσο, ένα οικόπεδο 20 στρεμμάτων μπορεί να γίνει δύο των 10 στρεμμάτων».
6. Τι γίνεται με τα 4 στρέμματα;
«Αν κάποιος έχει σήμερα ένα ακίνητο τεσσάρων στρεμμάτων, διατηρεί το δικαίωμα να χτίσει όποτε θέλει, με την προϋπόθεση ότι δεν θα “πειράξει” τα όρια του οικοπέδου. Μπορεί επίσης να το πουλήσει και ο νέος ιδιοκτήτης να έχει το ίδιο δικαίωμα, φυσικά και την ίδια δέσμευση».
7. Θα διατηρηθούν και οι παρεκκλίσεις του διατάγματος του 1985;
«Όχι, αυτές καταργούνται».
8. Τι γίνεται με τους φακέλους που έχουν κατατεθεί στις πολεοδομίες;
«Εκδίδονται με το παλιό καθεστώς, ανεξάρτητα από την ημερομηνία έκδοσής τους. Το ίδιο ισχύει και για όσους θα κατατεθούν ώς την ημερομηνία εφαρμογής του νόμου».
9. Τι προλαβαίνουν να κάνουν οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες;
Αν έχουν γήπεδο που εντάσσεται στις παρεκκλίσεις, να σπεύσουν στην κατάθεση φακέλου για έκδοση οικοδομικής άδειας. Για να θεωρηθεί εμπρόθεσμος όμως θα πρέπει να είναι πλήρης. Οι αρχιτεκτονικές και άλλες μελέτες είναι εύκολο να εξασφαλιστούν, αλλά ο φάκελος απαιτείται να εμπεριέχει βεβαίωση του δασαρχείου ότι το γήπεδο δεν είναι δασικό ή αναδασωτέο, που συνήθως απαιτεί χρόνο για την έκδοσή της.
Σε λίγο καλύτερη μοίρα βρίσκονται οι ιδιοκτήτες ακινήτων με επιφάνεια πολλαπλάσια των 4 στρεμμάτων, που προλαβαίνουν να τα “κόψουν” σε μικρότερα για να εξασφαλίσουν τα παιδιά τους, αλλά ώς την ισχύ του νόμου πρέπει να συνταχθούν και οι συμβολαιογραφικές πράξεις. Προσοχή για νέες κατατμήσεις σε εκτός σχεδίου περιοχές: χρειάζεται τα κομμάτια που δημιουργούνται να έχουν πρόσοψη σε δημόσιο δρόμο, και μάλιστα να έχουν μήκος 25 μέτρων».
ΠΗΓΗ: enet.gr