Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Τι κοινό μπορεί να έχει η μόλυνση που προκάλεσε στη θάλασσα τον Φλεβάρη του 2011 η ανεξέλεγκτη χωματερή Σταυροπέδας Άνδρου με τον εμπρησμό των εγκαταστάσεων της εταιρείας διαχείρισης απορριμμάτων Ram Europe τον περασμένο Απρίλιο στην Μεσσηνία; Όπως αναφέρουν άνθρωποι που γνωρίζουν, πρόκειται για δύο κομμάτια του ίδιου “παζλ”, του χρόνιου προβλήματος της διαχείρισης απορριμμάτων στο οποίο στηρίζει τη δράση της η “μαφία” των σκουπιδιών, προκαλώντας ολέθριες -σε πολλές περιπτώσεις μη αναστρέψιμες- περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Άμεση οικονομική επίπτωση πέραν της υποβάθμισης των περιοχών με παράνομες χωματερές; Η επιβολή από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπέρογκων ημερήσιων προστίμων ύψους 30.000 ευρώ για καθεμία από τις περισσότερες από 100 παράνομες χωματερές σε όλη τη χώρα.
Και όλα αυτά τη στιγμή που υπάρχουν αποτελεσματικοί μέθοδοι διαχείρισης απορριμμάτων και μάλιστα με ελληνική πατέντα.
Το Capital.gr παρακολούθησε το περασμένο Σάββατο την παρουσίαση σε πλήρη λειτουργία του συστήματος ψυχρής επεξεργασίας και ανακύκλωσης αστικών στερεών απορριμμάτων της Άνδρου από τον επικεφαλής της εταιρείας Soukos Environmental, Κώστα Σούκο.
Πρόκειται για παγκόσμια “ευρεσιτεχνία” που επινοήσε ο ίδιος σε μία προσπάθεια εξεύρεσης λύσης στο πρόβλημα των απορριμμάτων στο νησί της Άνδρου που στις αρχές του έτους βρέθηκε στο επίκεντρο των διεθνών μέσων ενημέρωσης εξαιτίας του Χώρου Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων στην Σταυροπέδα.
Το σύστημα της εταιρείας με την κωδική ονομασία “Θησέας” δεν παράγει RDF (Refuse Derived Fuel), ενώ καθιστά περιττή την ύπαρξη Χώρου Υγειονονομικής Ταφής. Εφαρμόστηκε πειραματικά στην Μεσσηνία πριν εγκατασταθεί -και πυρποληθεί από “αγνώστους”- η μονάδα της εταιρείας Ram και επιδιώκει να αποτελέσει την κυρίαρχη μέθοδο διαχείρισης απορριμμάτων σε εγχώριο και παγκόσμιο επίπεδο.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα κινητό ρομποτικό συγκρότημα -έχει αναπτυχθεί σε συνεργασία με το κέντρο Έρευνας Soukos Robots- το οποίο μετατρέπει τα αστικά απορρίμματα σε χρήσιμα υλικά (φιλικό στέρεο καύσιμο με υψηλή θερμογόνο δύναμη, ανακυκλώσιμα υλικά, πρώτη ύλη για την κατασκευή δομικών υλικών κ.ά.).
Πώς λειτουργεί
Το κινητό σύστημα υποδέχεται σε ειδική χοάνη τα αστικά απορρίμματα, όπως εκφορτώνονται από τα απορριμματοφόρα οχήματα και χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε πρότερη επεξεργασία τους. Στη συνέχεια διανοίγει τους σάκους και κάνει ομογενοποίηση του υλικού. Το τελευταίο αφότου απολυμανθεί, διέρχεται μαγνητικών και άλλων διαχωριστών, ακολουθεί η χειροκίνητη, αυτόματη ή ημιαυτόματη οπτική διαλογή των ανακυκλώσιμων υλικών και το εναπομένον οργανικό υλικό -μετά από ειδική ψυχρή επεξεργασία- μετατρέπεται σε ένα στερεό υλικό μορφής pellet.
Το pellet, ό,τι απομένει από την επεξεργασία των απορριμμάτων, αποκαλείται “θησαυρός των σκουπιδιών”. Και όχι τυχαία αφού μόλις ένα κιλό pellets ισοδυναμεί με ενέργεια ισχύος 2MW.
Η λειτουργία του συστήματος παρακολουθείται και ελέγχεται από την εξοπλισμένη με οθόνες και ηλεκτρονικούς υπολογιστές αίθουσα ελέγχου που “περνάει από κόσκινο” -αφαιρούνται τα τοξικά ή χημικά απόβλητα- τα προς επεξεργασία απορρίμματα.
Το κόστος επεξεργασίας ενός τόνου διαμορφώνεται στα 40 ευρώ, ενώ κάθε δημότης της Άνδρου θα πληρώνει ειδικό τέλος που θα ανέρχεται σε ετήσια βάση στα 100 ευρώ.
Ο “Θησέας” μπορεί να επεξεργαστεί μέχρι και πέντε τόνους απορριμμάτων την ώρα και αποτελεί το ενδιάμεσο στάδιο μέχρι την οριστική χωροθέτηση της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων της Άνδρου.
Η Soukos Environmental ανέλαβε την ανάπτυξη του συγκεκριμένου συστήματος πιλοτικά στο νησί, ενώ όταν χωροθετηθεί η νέα εγκατάσταση διαχείρισης απορριμμάτων ο ανάδοχος θα επιλεγεί με διεθνή διαγωνισμό.
Κατά τη διάρκεια της τρίμηνης πιλοτικής λειτουργίας, ο Δήμος Άνδρου θα καταβάλλει στην εταιρεία το ποσό των 70.000 σε μηνιαία βάση.
Στον αέρα
Την ίδια στιγμή, η χωροθέτηση μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων -που λειτουργούν με τις προδιαγραφές περιβαλλοντικής προστασίας- που θέτει η Ε.Ε. -καθυστερεί δραματικά.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στην Αττική η προκήρυξη του διαγωνισμού για την κατασκευή τεσσάρων εργοστασίων διαχείρισης σύμμικτων σκουπιδιών, συνολικού προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ, Αττική παραμένει “στα χαρτιά” επί μακρόν. Και αυτό, όταν οι προβλέψεις των ειδικών κάνουν λόγο για κορεσμό των υφιστάμενων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων της Αττικής σε διάστημα μικρότερο από 3 χρόνια.